نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 584
بنا بر اين اگر سفر، سفر گناه باشد گرچه آنها ناچارند براى حفظ جان خود از
غذاى حرام بخورند ولى گناهش در نامه عملشان نوشته خواهد شد، و به تعبير ديگر اين
ستمگران براى حفظ جان خود واجب است به حكم عقل از اين گوشتها بخورند اما اين وجوب
از مسئوليت آنها چيزى نمىكاهد، چرا كه در مسير غلط چنين اجبارى را پيدا كردهاند.
رواياتى كه مىگويد اين آيه در باره كسانى است كه در راه قيام بر ضد امام
مسلمين گام ننهند نيز اشاره به همين حقيقت است، چنان كه در احكام نماز مسافر نيز
وارد شده كه حكم نماز شكسته تنها براى مسافرانى است كه سفر آنها سفر حرام نباشد و
لذا در ضمن روايات به جمله" غَيْرَ
باغٍ وَ لا عادٍ" براى هر دو حكم، استدلال فرمودهاند
(حكم نماز مسافر و حكم ضرورت خوردن گوشتهاى حرام) [1] و در پايان آيه مىفرمايد:" خداوند غفور
و رحيم است" (إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ
رَحِيمٌ).
همان خداوندى كه اين گوشتها را تحريم كرده با رحمت خاصش در موارد ضرورت شديد
اجازه استفاده از آن را داده است.
نكتهها:
1- فلسفه تحريم گوشتهاى حرام
بدون شك غذاهايى كه در آيه فوق تحريم شده همچون سائر محرمات الهى فلسفه خاصى
دارد و با توجه كامل به وضع جسم و جان انسان با تمام ويژگيهايش
[1] در حديثى از امام صادق (ع)
مىخوانيم كه در تفسير آيه فوق فرمود: منظور از" باغى" كسى است كه به
دنبال صيد (از روى تفريح نه از روى نياز) مىرود و منظور از" عادى" سارق
است آنها حق ندارند گوشت ميته بخورند و براى آنها حرام است و نماز را نيز
نمىتوانند شكسته بخوانند (وسائل الشيعه جلد 5 صفحه 509).
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 584