(طه- 81).

خلاصه اينكه اين مواهب و امكانات بايد نيرويى بر اطاعت باشد، نه وسيله‌اى براى گناه.

جمله‌ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ‌ كه متجاوز از ده بار در قرآن مجيد به دنبال نام شيطان آمده است براى اين است كه تمام نيروهاى انسان را براى مبارزه با اين دشمن بزرگ و آشكار بسيج كند.

" و نيز شما را وادار مى‌كند كه به خدا افترا ببنديد، و چيزهايى را كه نمى‌دانيد به او نسبت دهيد" (وَ أَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ‌).

بنا بر اين برنامه‌هاى شيطانى در اين سه امر خلاصه مى‌شود:" بديها" و" زشتيها" و" گفتن سخنان ناروا و بى مدرك در برابر ذات پاك پروردگار".

" فحشاء" از ماده" فحش" به معنى هر كارى است كه از حد اعتدال خارج گردد و صورت" فاحش" به خود بگيرد، بنا بر اين شامل تمامى منكرات و قبائح واضح و آشكار مى‌گردد، اما اينكه مى‌بينيم اين لفظ امروز در مورد اعمال منافى عفت يا در مورد گناهانى كه حد شرعى دارد به كار مى‌رود در واقع از قبيل استعمال لفظ" كلى" در بعضى از مصاديق آن است.

جمله‌ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ‌ ممكن است اشاره به تحريم پاره‌اى از غذاهاى حلال باشد، كه اعراب در جاهليت به خدا نسبت مى‌دادند، حتى به گفته بعضى از مفسران بزرگ رسوبات اين طرز تفكر در ميان جمعى از تازه مسلمانان‌