3-" و كشتيهايى كه در درياها به سود مردم به حركت در مى‌آيند ..." (وَ الْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِما يَنْفَعُ النَّاسَ ...).

آرى انسان به وسيله كشتيهاى بزرگ و كوچك، صحنه اقيانوسها را مى‌نوردد، و به اين وسيله به نقاط مختلف زمين، براى انجام مقاصد خود سفر مى‌كند، اين حركت مخصوصا با كشتيهاى بادبانى، معلول چند نظام است:

نخست بادهاى منظمى كه در سطح اقيانوسها مى‌وزد (اعم از وزشهاى سراسرى كه به طور مداوم از قطب شمال و جنوب زمين به سوى خط استواء و از خط استواء به سوى قطب شمال و جنوب در حركتند و بنام" آليزه" و" كنتر آليزه" معروفند، يا وزشهاى منطقه‌اى كه تحت برنامه‌هاى معينى حركت مى‌كنند و به كشتيها امكان مى‌دهند، از اين نيروى فراوان و رايگان طبيعى بهره گيرند و به سوى مقصد پيش روند (همچنين خاصيت طبيعى چوب يا فشار مخصوصى كه از ناحيه آب به اجسام وارد مى‌شود و آنها را بر سطح آب، شناور مى‌سازد، و همچنين خاصيت تغييرناپذير دو قطب مغناطيسى زمين، كه عقربه‌هاى قطب‌نماها را تنظيم مى‌كند، و يا نظام ستارگان آسمان كه راه مقصد را به انسان نشان مى‌دهند، آرى تا همه اين نظامها دست بدست هم ندهند، استفاده از كشتيها با آن فوائد سرشارشان امكان‌پذير نيست‌ [1] و در نتيجه اينها نيز آيتى است براى ذات پاك او.

عجب اينكه امروز نه تنها با پيدايش كشتيهاى موتورى از عظمت اين معنى كاسته نشده بلكه به مراتب بر عظمت آن افزوده است چرا كه هنوز مهمترين وسيله نقليه بشر كشتيهاى غول پيكرى هستند كه گاهى به اندازه يك شهر وسعت‌

[1] كلمه" فلك" به معنى كشتى است و مفرد و جمع آن يكى است.