است" [1] از سويى ديگر" رحمان" را صيغه مبالغه دانسته‌اند كه خود دليل ديگرى بر عموميت رحمت او است، و" رحيم" را صفت مشبهه كه نشانه ثبات و دوام است و اين ويژه مؤمنان مى‌باشد.

شاهد ديگر اينكه رحمان از اسماء مختص خداوند است و در مورد غير او به كار نمى‌رود، در حالى كه رحيم صفتى است كه هم در مورد خدا و هم در مورد بندگان استعمال مى‌شود، چنان كه درباره پيامبر ص در قرآن مى‌خوانيم‌ عَزِيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَؤُفٌ رَحِيمٌ‌:" ناراحتيهاى شما بر پيامبر گران است، و نسبت به هدايت شما سخت علاقمند است، و نسبت به مؤمنان مهربان و رحيم مى‌باشد" (توبه- 128).

لذا در حديث ديگرى از امام صادق ع نقل شده:

الرحمن اسم خاص، بصفة عامة، و الرحيم اسم عام بصفة خاصة:

" رحمان اسم خاص است اما صفت عام دارد" (نامى است مخصوص خدا ولى مفهوم رحمتش همگان را در بر مى‌گيرد) ولى" رحيم" اسم عام است به صفت خاص (نامى است كه بر خدا و خلق هر دو گفته مى‌شود اما اشاره به رحمت ويژه مؤمنان دارد) [2] با اين همه گاه مى‌بينيم كه رحيم نيز به صورت يك وصف عام استعمال مى‌شود البته هيچ مانعى ندارد كه تفاوتى كه گفته شد در ريشه اين دو لغت باشد، اما استثناهايى نيز در آن راه يابد.

در دعاى بسيار ارزنده و معروف امام حسين ع بنام دعاى عرفه مى‌خوانيم:

يا رحمان الدنيا و الاخرة و رحيمهما:

" اى خدايى كه رحمان دنيا و آخرت تويى و رحيم دنيا و آخرت نيز تويى"!

[1] كافى و توحيد صدوق و معانى الاخبار (طبق نقل الميزان).

[2] مجمع البيان جلد 1 صفحه 21.