نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 216
علماى يهود از اين مىترسيدند كه اگر به رسالت پيامبر اسلام اعتراف كنند كاخ
رياستشان فرو ريزد و عوام يهود به آنها اعتنا نكنند، لذا صفات پيامبر اسلام را كه
در تورات آمده بود دگرگون جلوه دادند.
قرآن براى اينكه انسان بتواند بر اميال و خواستههاى دل پيروز گردد و حب جاه و
مقام را از سر بيرون كند در آيه بعد چنين مىگويد: از صبر و نماز يارى جوييد"
و با استقامت و كنترل خويشتن بر هوسهاى درونى پيروز شويد (وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ).
سپس اضافه مىكند" اين كار جز براى خاشعان سنگين و گران است" (وَ إِنَّها لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخاشِعِينَ).
***
در آخرين آيه مورد بحث خاشعان را چنين معرفى مىكند" همانها كه
مىدانند پروردگار خود را ملاقات خواهند كرد و به سوى او باز مىگردند" (الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ
أَنَّهُمْ إِلَيْهِ راجِعُونَ).
" يظنون" از ماده" ظن" گاه به معنى گمان و گاه به معنى
يقين مىآيد [1] و در
اينجا مسلما به معنى ايمان و يقين قطعى است، زيرا ايمان به لقاء اللَّه و باز گشت
به سوى او حالت خشوع و خداترسى و احساس مسئوليت را در دل انسان زنده مىكند و اين
يكى از آثار تربيتى ايمان به معاد است كه همه جا در برابر انسان صحنه آن دادگاه
بزرگ را مجسم مىسازد و به انجام مسئوليتها و حق و عدالت دعوت مىكند.
اين احتمال نيز وجود دارد كه" ظن" در اينجا به معنى"
گمان" باشد، و اين در حقيقت يك نوع مبالغه و تاكيد است كه اگر انسان فرضا به
آن دادگاه بزرگ
[1]" راغب" در كتاب"
مفردات" مىگويد:" ظن" اسم است براى اعتقادى كه از دليل و قرينه
حاصل مىشود، اين اعتقاد گاهى قوى مىشود و به مرحله يقين مىرسد و گاه ضعيف است و
از حد گمان تجاوز نمىكند.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 216