نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 127
خود را به كار گيرد و پس از عجز و ناتوانى به طور مسلم بداند پديدهاى كه با
آن روبرو است يك پديده بشرى نيست، يك امر الهى است.
لذا در آيه بعد با تعبيرهاى مختلف به اين مهم پرداخته مىگويد:" اگر شما
اين كار را انجام نداديد- و هرگز انجام نخواهيد داد- از آتشى بترسيد كه هيزم آن
بدنهاى مردم بىايمان، و همچنين سنگها است"! (فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا
النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ).
" آتشى كه هم اكنون براى كافران آماده شده است" و جنبه نسيه ندارد!
(أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ).
" وقود" به معنى" آتشگيره" است يعنى ماده قابل اشتعال
مانند هيزم (نه به معنى" آتشزنه" همچون كبريت يا جرقهاى كه با سنگهاى
مخصوص ايجاد مىكنند).
عدهاى از مفسران گفتهاند كه منظور از" حجاره" بتهايى است كه آنها
را از سنگ ساخته بودند و آيه 98 سوره انبياء را شاهد آن دانستهاند: إِنَّكُمْ وَ ما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ
جَهَنَّمَ:" شما و آنچه غير از خدا مىپرستيد
آتشگيره دوزخ است".
بعضى ديگر مىگويند:" حجاره" اشاره به سنگهاى گوگردى است كه
حرارتشان بيش از سنگهاى ديگر مىباشد.
ولى بعضى از مفسران معتقدند كه منظور از اين تعبير توجه دادن به شدت حرارت
دوزخ است، يعنى آن چنان حرارت و سوزندگى دارد كه سنگها و انسانها را همانند هيزم
شعلهور مىسازد.
آنچه با ظاهر آيات فوق، سازگارتر به نظر مىرسد اين است كه آتش دوزخ از درون
خود انسانها، و سنگها، شعلهور مىشود، و با توجه به اين حقيقت كه امروز ثابت شده
همه اجسام جهان در درون خود، آتشى عظيم نهفته دارند، (يا به تعبير
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 127