responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 9  صفحه : 67

اختلاف است، هم چنان كه فرموده:(وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَ لا تَفَرَّقُوا)[1] و نيز فرموده:(أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ)[2] و نيز در همان باره فرموده:(وَ أَنَّ هذا صِراطِي مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِيلِهِ)[3] و نيز در اين صورت بعضى از وجوهى كه در ذيل‌(إِذا دَعاكُمْ لِما يُحْيِيكُمْ) و همچنين در ذيل‌(أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ) ذكر شد تاييد مى‌شود، و بايد به پيروى از سياق، آيه شريفه را حمل بر آن وجه نمود هر چند آيه به اعتبار خودش و با صرفنظر از سياق، معناى وسيع‌ترى را افاده مى‌كند، و معلوم است كه دانشمندان بصير از تشخيص آن وجه عاجز نيستند، و خدا راهنما است.

[روزگار استضعاف و نگرانى خود و تاييد و يارى خدا را بياد آوريد]

(وَ اذْكُرُوا إِذْ أَنْتُمْ قَلِيلٌ مُسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ ...) استضعاف به معناى ضعيف شمردن و توهين و بى اعتنايى به امر چيزى است. و تخطف و خطف و اختطاف به معناى قاپيدن و گرفتن چيزى است به سرعت. و ايواء به معناى منزل دادن به كسى است تا در آن جاى گرفته و هر جا رفت به آنجا بازگردد، و تاييد از ماده ايد است كه به معناى قوه و نيرو است.

از سياق آيه استفاده مى‌شود كه منظور از آن روزى كه مسلمين در زمين مستضعف بودند روزگار ابتداى اسلام و قبل از هجرت بوده كه مسلمين در مكه (در ميان كفار) محصور بوده‌اند. و نيز منظور از ناس در جمله‌(تَخافُونَ أَنْ يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ) همان مشركين عرب و رؤساى قريش است. و مقصود از اينكه فرمود:(فَآواكُمْ) اين است كه شما را در مدينه جاى داد. و منظور از نصرت و تاييد در و ايدكم بنصره نصرتى است كه خداوند در جنگ بدر از مسلمين كرد، و مقصود از رزق طيب آن غنيمت‌هاى جنگى است كه خداوند به ايشان روزى نمود، و آن را براى آنها حلال كرد.

احوالى كه خداوند در اين آيه از مؤمنين برشمرده و منت‌هايى كه در باره ايشان ذكر كرده هر چند مختص به مهاجرين است، و مربوط به انصار نيست، ولى منظور آيه در اينجا منت نهادن بر هر دو طايفه است، چون هر دو طايفه امت واحده و داراى دين واحد بودند، علاوه بر


[1] دست بياويزيد همگى به حبل اللَّه و متفرق مشويد. سوره آل عمران آيه 103

[2] و اينكه دين را به پا داريد و در آن اختلاف مكنيد. سوره شورى آيه 13

[3] و اينكه اين راه من است مستقيم پس پيرويش كنيد و در پى هر راه مرويد كه شما را از راه او پراكنده مى‌كند. سوره انعام آيه 153

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 9  صفحه : 67
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست