يهوديان گفتند: عزيز پسر خدا است، و نصارى گفتند مسيح پسر خدا است، اين عقيده ايشان است كه به زبان هم جارى مى‌كنند، در عقيده مانند همان كسانى شدند كه قبلا كفر ورزيده بودند، خدا ايشان را بكشد چگونه افترائات كفار در ايشان اثر مى‌گذارد (30).

بجاى خدا احبار و رهبانان خود را و مسيح پسر مريم را پروردگاران خود دانستند، و حال آنكه دستور نداشتند مگر به اينكه معبودى يكتا بپرستند كه جز او معبودى نيست، و او از آنچه كه شريك او مى‌پندارند منزه است (31).

مى‌خواهند نور خدا را با دهنهاى خود خاموش كنند، و خدا نمى‌گذارد و دست برنمى‌دارد تا آنكه نور خود را به كمال و تماميت برساند، هر چند كافران كراهت داشته باشند (32).

اوست كه پيغمبرش را با هدايت و دين حق فرستاده تا آن را بر همه دينها غلبه دهد اگر چه مشركان كراهت داشته باشند (33).

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد (متوجه باشيد كه) بسيارى از احبار و رهبان اموال مردم را بباطل مى‌خورند و از راه خدا جلوگيرى مى‌كنند و كسانى كه طلا و نقره گنجينه مى‌كنند و آن را در راه خدا انفاق نمى‌كنند به عذاب دردناكى بشارتشان ده (34).

(و آن عذاب) در روزگارى است كه آن دفينه‌ها را در آتش سرخ كنند و با آن پيشانيها و پهلوها و پشتهايشان را داغ نهند (و بديشان بگويند) اين است همان طلا و نقره‌اى كه براى خود گنج كرده بوديد اكنون رنج آن را بخاطر آنكه رويهم انباشته بوديد بچشيد (35).

بيان آيات‌

اين آيات مسلمين را امر مى‌كند به اينكه با اهل كتاب كه از طوايفى بودند كه ممكن بود جزيه بدهند و بمانند و ماندنشان آن قدر مفسده نداشت كارزار كنند، و در انحرافشان از حق در مرحله اعتقاد و عمل، امورى را ذكر مى‌كند.

(قاتِلُوا الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ لا يُحَرِّمُونَ ما حَرَّمَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ لا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ).

از آيات بسيارى برمى‌آيد كه منظور از اهل كتاب يهود و نصارى هستند، و آيه شريفه‌(إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ الَّذِينَ هادُوا وَ الصَّابِئِينَ وَ النَّصارى‌ وَ الْمَجُوسَ وَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّ اللَّهَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ شَهِيدٌ)[1] دلالت و يا حد اقل اشعار دارد بر اينكه مجوسيان‌

[1] كسانى كه ايمان آوردند و آنان كه يهودى‌گرى اختيار نمودند و كسانى كه نصارى شدند و صابئيان و مجوسيان و كسانى كه شرك ورزيدند خداوند در روز قيامت ميان آنان حكم مى‌كند كه خدا بر هر چيزى گواه و ناظر است. سوره حج آيه 17