گفتيم: اين بت‌ها مخلوقند و قدرت بر هيچ كارى ندارند، چون خودشان مثل شما بندگانى هستند، همانطور كه شما مخلوقيد و تدبير امورتان به دست غير است همچنين آن بت‌ها دليلش اين است كه اگر شما آنها را بخوانيد دعايتان را مستجاب نمى‌كنند، بخوانيد آنها را اگر راست مى‌گوييد كه بت‌ها علم و قدرت دارند، گر چه مشركين صريحا ادعاى علم و قدرت براى بت‌ها نكرده‌اند، و ليكن ادعاهاى ديگر كرده‌اند كه دلالت مى‌كند بر چنين اعتقادى در ايشان و چطور مستجاب مى‌كنند و حال آنكه دست و پايى كه شما براى آنها تراشيده‌ايد حركت نداشته نه آن از خود قدرتى نشان مى‌دهد و نه اين راه مى‌رود، و نه چشمى كه برايشان درست كرده‌ايد مى‌بيند، و نه گوشى كه براى آنها ساخته‌ايد مى‌شنود، البته اين را هم بايد تذكر دهيم كه در اين آيات به جماد هم اطلاق عبد شده است.

(قُلِ ادْعُوا شُرَكاءَكُمْ ثُمَّ كِيدُونِ فَلا تُنْظِرُونِ ...) سپس دستور مى‌دهد تا به منظور تحدى و واداشتن به اظهار عجز، ايشان را تحريك كند به اينكه از خدايان خود يارى بطلبند، تا بدين وسيله راه و روش خودش را از راه آنان جدا و متمايز سازد، و بفهماند كه پروردگار او آن خدايى است كه تمام علم و قدرت از او است و خدايان ايشان داراى هيچ علمى نيستند تا بوسيله آن راه به جايى ببرند، و هيچ قدرتى ندارند تا آن را در يارى ايشان اعمال كنند.

لذا فرمود: به ايشان بگو خدايان خود را بخوانيد تا شما را يارى كنند آن گاه با كمك آنها با من كيد و دشمنى نموده و به هيچ وجه مرا مهلت ندهيد، زيرا پروردگارم مرا يارى نموده و كيد شما را از من دفع مى‌كند، چون او كسى است كه كتاب نازل كرده تا بشر را هدايت كند، و او خودش كار مردم صالح را مى‌كند و نصرتشان مى‌دهد، او همان كسى است كه فرموده:

(أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّالِحُونَ)[1] و من از همان مردمم پس قطعا مرا يارى خواهد كرد، بخلاف خدايان شما كه هيچ قدرتى بر يارى شما و حتى بر يارى خود نداشته، نه مى‌شنوند و نه مى‌بينند، پس آنها علم و قدرتى ندارند.

و در اين آيات به رسول خدا دستور مى‌دهد به آنها خبر دهد كه وى از صالحين است، و در هيچ موردى كه قرآن از صالح بودن پيغمبرى خبر مى‌دهد سابقه ندارد كه چنين بيانى را در صلاح پيغمبرى غير از رسول خدا 6 بكار برده باشد.

در اين آيات عليه اصنام و پرستش كنندگان آنها تحدى شده هم چنان كه غير آن جناب از

[1] زمين را سرانجام مردم صالح مالك مى‌شوند. سوره انبياء آيه 105