responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 8  صفحه : 292

(وَ لَمَّا وَقَعَ عَلَيْهِمُ الرِّجْزُ قالُوا يا مُوسَى ادْعُ لَنا رَبَّكَ ...) رجز به معناى عذاب است، و الف و لامى كه در اينجا بر سر آن است، اشاره به عذابى است كه هر كدام از آيات قوم فرعون مشتمل بر آن بوده است، و جمله‌(بِما عَهِدَ عِنْدَكَ) بطورى كه قرينه مقام افاده مى‌كند به اين معنا است كه: از پروردگارت براى ما رفع عذاب را بخواه، چون خدايت با تو عهد بسته كه هيچ وقت دعايت را رد نكند. بنا بر اين، لامى كه در جمله به كار رفته لام قسم خواهد بود.

جمله‌(لَئِنْ كَشَفْتَ عَنَّا الرِّجْزَ لَنُؤْمِنَنَّ لَكَ وَ لَنُرْسِلَنَّ مَعَكَ بَنِي إِسْرائِيلَ) همان عهدى است كه گفتيم قوم فرعون با موسى بسته و آن را شكستند.

[عهد شكنى قوم فرعون بعد از بر داشته شدن عذاب از آنان‌]

(فَلَمَّا كَشَفْنا عَنْهُمُ الرِّجْزَ إِلى‌ أَجَلٍ هُمْ بالِغُوهُ إِذا هُمْ يَنْكُثُونَ) كلمه نكث به معناى عهد شكستن است، و جمله‌(إِلى‌ أَجَلٍ هُمْ بالِغُوهُ) متعلق است به جمله كشفنا ، و از اين دو جمله بر مى‌آيد عهدهايى كه بين موسى و قوم فرعون مى‌گذشته مؤجل به مدت معينى بوده، مثلا اگر موسى (ع) مى‌گفته كه خداوند اين عذاب را از شما بر مى‌دارد به شرطى كه ايمان بياوريد و بنى اسرائيل را با من روانه كنيد در آخر اضافه مى‌كرده كه اگر تا فلان مدت به اين عهد وفا نكرديد عذاب مرتفع نخواهد شد.

و همچنين اگر بنى اسرائيل با وى عهد مى‌بسته‌اند آنان نيز عهد خود را محدود به مدت معين مى‌كردند، لذا آيه شريفه مى‌فرمايد: پس از آنكه عذاب برداشته مى‌شد و آن اجل معين سر مى‌رسيد عهد خود را كه با موسى بسته بودند، مى‌شكستند .

(فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ فِي الْيَمِّ) كلمه يم در زبان عرب به معناى دريا است، ما بقى الفاظ آيه معنايش روشن است.

(وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِينَ كانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا ...) ظاهرا مراد از ارض سرزمين شام و فلسطين است، مؤيد و يا دليل بر اين معنا جمله بعدى است كه مى‌فرمايد:(الَّتِي بارَكْنا فِيها) براى اينكه خداوند در قرآن كريمش غير از سرزمين مقدس كه همان نواحى فلسطين است و غير از كعبه هيچ سرزمينى را به بركت ياد نكرده.

معناى آيه اين است كه: ما بنى اسرائيل را كه مردمى ضعيف به شمار مى‌رفتند قدرت داده و مشارق و مغارب سرزمين مقدس را به ايشان واگذار نموديم. و اگر در اينجا بنى اسرائيل را به مردمى مستضعف وصف كرده براى اين است كه كارهاى عجيب خارق العاده خدا را برساند، و بفهماند چگونه خداوند افتادگان را بلند مى‌نمايد و كسانى را كه در نظرها خوار

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 8  صفحه : 292
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست