نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 8 صفحه : 176
ابلاغ آيات برائت
مىفرمايد:(وَ أَذانٌ مِنَ
اللَّهِ وَ رَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ ...)[1] اذان در اين دو مورد، به معنى اعلام
احكام شرعى است كه باعث استقرار حكم حاكم بر محكومين است، هم چنان كه اذان غير
تشريعى باعث استقرار بعد از خدا و لعنت مطلق و دائم است، مانند:(فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَيْنَهُمْ أَنْ
لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ) كه ظهور حقايق وعد و وعيد را براى ستمكاران تثبيت مىكند،
چون حقانيت وعدههاى الهى را از راه انبياء و پيغمبران خدا بدست آورده و مع ذلك
انكار كردند- دقت فرماييد-، و اگر صاحبان قدمهاى راسخى هستيد در بحث از حقايق
مسامحه و سهلانگارى نكنيد.
امير
المؤمنين (ع) در آن خطبهاى كه نقل شد، هم مؤذن بودن در شرايع را براى خود اثبات
كرده و هم مؤذن بودن در آخرت را، و فرموده: من مؤذن در دنيا و آخرت هستم.
و اين روايت
همانطورى كه گفتيم بطرق متعددى از طرق شيعه از امير المؤمنين و امام باقر و امام
رضا (ع) روايت شده[2]. و از طرق
اهل سنت به سند حاكم از ابن حنفيه از على (ع) و از ابى صالح از ابن عباس روايت
شده[3]. و اين
حاكم از كسانى است كه رواياتش مورد پسند و در نقل حديث داراى ضبط است، و بيشتر
رواياتش مربوط به تفسير، و منقول در كتب تفسير است، و عجيب اينجا است كه شخصى
همچون سيوطى كه بنايش بر نقل همه روايات او است با اعتراف به اين معانى، اين روايت
را نقل نكرده، و معلوم نيست چرا از نقل آن خوددارى كرده است.
[رواياتى
در باره اصحاب اعراف]
در الدر
المنثور از ابو الشيخ و ابن مردويه و ابن عساكر از جابر بن عبد اللَّه روايت كرده
كه گفت: رسول خدا 6 فرمود: در قيامت ميزان را بپا داشته، حسنات و سيئات خلق را
مىسنجند، كسى كه حسناتش افزون بر سيئاتش باشد اگر چه بسيار كم، داخل بهشت مىشود
و كسى كه گناهانش افزون بر حسناتش باشد اگر چه بسيار كم، به دوزخ مىرود، شخصى از
آن جناب پرسيد: يا رسول اللَّه! كسى كه حسنات و سيئاتش برابر شد چطور؟
فرمود: چنين
كسانى اصحاب اعرافند كه با آرزوى دخول در بهشت، از دخول در آن بىبهرهاند[4].