responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 7  صفحه : 441

پاره‌اى از مفسرين گفته‌اند: لفظ ان كه در جمله‌(أَنَّها إِذا جاءَتْ ...) است به معناى لعل- شايد مى‌باشد. و ليكن اين حرف صحيح نيست، براى اينكه آمدن اين لفظ به اين معنا به فرضى كه در كلام عرب ديده شده باشد بسيار كم است، و نمى‌توان كلام خداى تعالى را حمل بر آن نمود.

(وَ نُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَ أَبْصارَهُمْ كَما لَمْ يُؤْمِنُوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ ...) ظاهر سياق چنين مى‌رساند كه اين جمله عطف بر جمله‌(لا يُؤْمِنُونَ) باشد و در حقيقت تفسير و بيان ايمان نياوردن مشركين است. و مراد از اينكه فرمود(أَوَّلَ مَرَّةٍ) دعوت قبل از نزول اين آيات است كه قهرا آن دعوت بعد از نزول اين آيات دعوت دومى مى‌شود.

و معناى آيه اين است كه: به فرضى هم كه آيه و معجزه‌اى براى آنان نازل شود ايمان نمى‌آورند، براى اينكه ما دلهاى ايشان را واژگونه مى‌كنيم ديگر با چنين دلهايى نخواهند توانست آن طور كه بايد تعقل كنند، و همچنين چشمهايشان را منقلب مى‌سازيم ديگر آن طور كه بايد نمى‌توانند ببينند، و در نتيجه به آن آيه‌اى كه پيشنهاد نزولش را مى‌كنند ايمان نخواهند آورد، هم چنان كه به آيات قرآنى بار اول ايمان نياوردند. ما آنها را در طغيان و نافرمانيشان وامى‌گذاريم تا هم چنان در وادى حيرت و سرگردانى باقى بمانند. اين آن معنايى است كه از ظاهر سياق آيه استفاده مى‌شود.

مفسرين ديگر معانى و اقوال عجيب و غريب ديگرى براى آيه ذكر كرده‌اند كه چون فايده‌اى در نقل آنها نيست از ايراد آن خوددارى گرديد، و طالبين را به كتب تفسيرى كه مظان آن اقوال است حواله مى‌دهيم.(وَ لَوْ أَنَّنا نَزَّلْنا إِلَيْهِمُ الْمَلائِكَةَ وَ كَلَّمَهُمُ الْمَوْتى‌ ...) اين آيه بيان ديگرى است براى جمله‌(إِنَّمَا الْآياتُ عِنْدَ اللَّهِ) و اينكه ادعاى مشركين كه مى‌گويند:(لَئِنْ جاءَتْهُمْ آيَةٌ لَيُؤْمِنُنَّ بِها) ادعا و وعده دروغ است كه جهل به عظمت پروردگار آنان را به چنين دروغ‌پردازيها وادار كرده، اين نابخردان خيال كرده‌اند كه آيه و معجزه، ايمان را در دل آنان ايجاد مى‌كند و دل آنان را براى قبول ايمان قابل و مستعد مى‌سازد، و حال آنكه اين كار بستگى به مشيت پروردگار دارد.

بنا بر اين، سياق آيه دلالت دارد بر اينكه به منظور اختصار در كلام چيزى حذف شده، و تقدير آن اين است كه: اگر ما پيشنهاد مشركين را مى‌پذيرفتيم و آيات عجيب و غريب براى آنان نازل مى‌كرديم، حتى اگر ملائكه را به چشم آنان درمى‌آورديم و يا مرده‌ها را برايشان زنده مى‌كرديم و آنان با مرده‌هاى خود حرف مى‌زدند، و مرده‌ها به صدق دعوت ما شهادت‌

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 7  صفحه : 441
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست