شرايع دين داريد همه ميراثى است كه از انبياى خود كه كتاب موسى (ع) در ميان شما منتشر ساخته است.

با اين بيانى كه ما در تفسير آيه كرديم به خوبى معلوم شد كه مراد از جمله‌(وَ عُلِّمْتُمْ ما لَمْ تَعْلَمُوا) خصوص معارف و شرايع تورات نيست، بلكه مطلق معارف و شرايعى است كه به وسيله وحى و كتاب در ميان بشر انتشار يافته. پس اينكه بعضى از مفسرين مراد از جمله مزبور را خصوص معارف و شرايع تورات دانسته اشتباه است، زيرا اگر مراد آن بود جا داشت بفرمايد: و علمتم به يا بفرمايد: و علمكم اللَّه به .

و اگر مطلب را به صيغه مجهول آورد و فاعل تعليم را ذكر نكرد و نفرمود: خدا به شما آموخت بلكه فرمود: آموخته شديد براى اين است كه اين تعبير به سياق استدلال مناسب‌تر مى‌باشد، چون در چنين مقامى كه مقام اثبات مدعا است بردن نام فاعل، مصادره به مطلوب و به عبارت ساده‌تر در بين دعوا نرخ طى كردن است، پس گويا نخست فرموده: علوم و معارفى كه شما داريد نه خودتان مبتكر آنيد و نه از پدرانتان ارث برده‌ايد، پس چه كسى اين علوم را به شما رسانيد و شما را به آن آشنا كرد؟ آن گاه خودش در جواب فرموده: خداى تعالى .

(قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ) معمولا در جايى كه جواب سؤال پرسش كننده مطلبى است روشن و مورد اعتراف پرسش شونده، خود پرسش كننده مى‌تواند مبادرت به دادن جواب سؤال خود كند. در مورد بحث نيز چون جواب سؤال بالا بسيار روشن بوده به پيغمبر خود امر كرد: تو به ايشان بگو خداوند اين معارف را بر بشر القاء كرده شما اى گروه يهود بدانيد- و به خوبى هم مى‌دانيد- كه آن كتابى كه موسى (ع) براى شما آورد، و آن معارفى كه از وسع و قدرت شما بيرون بود و اعتراف داريد كه آن را از پدران خود ارث نبرده‌ايد همه از ناحيه خدا بود.

و چون گفتن اينكه خداوند بر هيچ بشرى چيزى نفرستاده گفتارى لغو و بيهوده بود، و نيز از آنجايى كه صدور چنين حرفى از مردمى مانند يهود كه اعتراف به تورات موسى (ع) داشته و به علم و كتابى كه او برايشان آورده بود، مباهات مى‌كردند جز بازى كردن با حقايق معناى ديگرى نداشت، از اين رو به رسول خدا 6 فرمود كه:

يهوديان را به حال خود واگذارد تا سرگرم بازيچه خود باشند.

(وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ مُصَدِّقُ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَ لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى‌ وَ مَنْ حَوْلَها) بعد از آنكه اين معنا را خاطرنشان ساخت كه بطور كلى از لوازم الوهيت پروردگار اين‌