(سُبْحانَ الَّذِي أَسْرى‌ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بارَكْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا)[1] و نيز فرموده:(ما زاغَ الْبَصَرُ وَ ما طَغى‌، لَقَدْ رَأى‌ مِنْ آياتِ رَبِّهِ الْكُبْرى‌)[2] و اين يقين به آيات پروردگار نهايت و اعلا درجه‌اى است كه انبيا (ع) در سير تكاملى خود مى‌توانند به آن برسند، و اما ذات پروردگار، پس قرآن كريم ساحتش را عالى‌تر از آن دانسته كه ادراكى به آن تعلق گيرد و احاطه كند و وجودش را امرى مسلم و مفروغ عنه دانسته است.

قرآن كريم براى علم يقينى به آيات خداوند، آثارى برشمرده است كه يكى از آن آثار اين است كه: پرده حواس، از روى حقايق عالم كون كنار رفته و از آنچه در پس پرده محسوسات است آن مقدارى كه خدا خواسته باشد، ظاهر مى‌شود، و در اين باره فرموده است:

(كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ، لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ)[3] و نيز فرموده:(كَلَّا إِنَّ كِتابَ الْأَبْرارِ لَفِي عِلِّيِّينَ، وَ ما أَدْراكَ ما عِلِّيُّونَ، كِتابٌ مَرْقُومٌ، يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ)[4].

(فَلَمَّا جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ رَأى‌ كَوْكَباً ...) راغب در مفردات خود گفته است: جن - بفتح جيم- در اصل لغت به معنى مستور بودن از حواس است، گفته مى‌شود: جنه الليل و يا أجنه الليل و يا(جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ) يعنى شب آن را پوشانيد و معناى اجنه اين است كه چيزى را پرده و پوشش آن قرار داد، و تفاوتى كه در معناى مجرد اين كلمه، با معناى مزيد آن هست، نظير تفاوتى است كه در مجرد ماده: قبر و ماده: سقى و مزيد آن هست چون معناى قبرته اين است كه من او را در قبر كردم، و معناى اقبرته اين است كه من چيزى و يا جايى را در اختيار او گذاشتم تا خود را دفن نموده يا بپوشاند، و همچنين معناى سقيته اين است كه من او را سيراب كردم و معناى اسقيته اين است كه من آب و يا شربتى را در اختيارش گذاشتم تا خود را سيراب كند. و

[1] منزه است آن كسى كه بنده خود را در شبى از مسجد الحرام تا به مسجد الاقصى برد، همان مسجدى كه ما اطرافش را با بركت كرديم، بنده خود را يك شبه، اين همه راه برديم تا از آيات خود به او نشان دهيم. سوره اسراء آيه 1

[2] چشم رسول اللَّه خطا و طغيان نكرد، سوگند مى‌خورم كه آياتى از بزرگترين آيات پروردگار خودش را ديد. سوره نجم آيه 18

[3] نه، چنين نيست كه شما پنداشته‌ايد، اگر يقين داشتيد، دوزخ را خود مى‌ديديد. سوره تكاثر آيه 6

[4] به حق، كتاب فرمانبران خدا، در مراتب عاليه‌اى قرار دارد، و تو چه مى‌دانى كه آن مراتب چيست، كتابى است كه( در آن جميع اطاعتهايشان) نوشته شده و مقربان درگاه خدا آن را مشاهده مى‌كنند.

سوره مطففين آيه 21