نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 266
سبحان در كلام مجيدش كلمه بر را
تفسير كرده، و فرموده:(وَ لكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ
بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ)[1] و ما در
همانجا در باره بر بحث كرديم، و كلمه تقوا به معناى مراقب
امر و نهى خدا بودن است، در نتيجه برگشت معناى تعاون بر بر و تقوا به اين است كه
جامعه مسلمين بر بر و تقوا و يا به عبارتى بر ايمان و عمل صالح ناشى از ترس خدا
اجتماع كنند، و اين همان صلاح و تقواى اجتماعى است، و در مقابل آن تعاون بر گناه-
يعنى عمل زشت كه موجب عقب افتادگى از زندگى سعيده است،- و بر عدوان كه
تعدى بر حقوق حقه مردم و سلب امنيت از جان و مال و ناموس آنان است، قرار مىگيرد،
و ما در اين معنا در ذيل آيه شريفه:(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا
اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا ...)[2] در جلد
سوم اين كتاب پارهاى مطالب آوردهايم.
خداى سبحان
بعد از آنكه از اجتماع بر اثم و عدوان نهى فرمود نهى خود
را با جمله:(وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ
الْعِقابِ) تاكيد كرد و اين در حقيقت تاكيدى است روى تاكيد ديگر، (تاكيد اول
جمله:(وَ اتَّقُوا اللَّهَ) است، و تاكيد دوم
تهديد(إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقابِ) است).
[تحريم خون
و سه نوع گوشت]
(حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَ الدَّمُ وَ لَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَ ما
أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ) اين آيه شريفه مشتمل است بر حرمت خون و سه
نوع گوشت كه در سورههايى كه از قرآن قبل از اين سوره نازل شده بود نيز ذكر شده
بود، مانند دو سوره انعام و نحل كه در مكه نازل شده بودند، و سوره بقره كه اولين
سوره مفصلى است كه در مدينه نازل شد، در سوره انعام فرموده بود:
[3] بگو در آنچه به من وحى شده چيزى را كه يك انسان آن را طعام
خود كند حرام نمىيابم، مگر آنكه آن طعام مردار و يا خود ريخته شده، و يا گوشت خوك
باشد، و اينها به خاطر اينكه پليدند حرام شدهاند، و يا ذبيحهاى باشد كه براى غير
خدا ذبح شده باشد، در همينها هم اگر كسى از در ناچارى و اضطرار بخورد و به مقدار
رفع اضطرار بخورد و خود را به دست خود مضطر نكرده باشد خدا او را مىآمرزد، كه خدا
آمرزنده و رحيم است. سوره انعام، آيه 145 .