(وَ لا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً) اگر در اين جمله متعرض اين نكته شد كه خلائق در روز حشر به غير از خدا ولى و ياورى ندارند، براى اين بود كه با عقيده باطل الوهيت مسيح و ملائكه مقابله كرده باشد.

[معناى برهان و مراد از برهان در:(قَدْ جاءَكُمْ بُرْهانٌ مِنْ رَبِّكُمْ)]

(يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَكُمْ بُرْهانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ نُوراً مُبِيناً) راغب در كتاب خود (مفردات) گفته است: كلمه: برهان به معناى بيان دليل است و اين كلمه بر وزن فعلان است مانند رجحان و ثنيان و بعضى از علماى ادب گفته‌اند:

اين كلمه مصدر است و فعل بره يبره از آن مشتق مى‌شود كه به معناى روشن شد و روشن مى‌شود است اين بود گفتار راغب.[1] پس بر اين حساب اين كلمه در هر حال مصدر است ولى بسا مى‌شود كه در معناى فاعل استعمال مى‌شود و اين وقتى است كه خود دليل و حجت را برهان بخوانند، يعنى روشن كننده.

و مراد از نور، چيزى به جز قرآن نمى‌تواند باشد، چون در باره‌اش فرموده:(وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ نُوراً)، ممكن هم هست مراد از برهان نيز قرآن باشد و اين دو جمله بنا بر اين مؤكد يكديگرند.

اين احتمال هم هست كه مراد از كلمه برهان رسول خدا 6 باشد، مؤيد اين احتمال اين است كه جمله در ذيل آياتى واقع شده كه بيانگر صدق رسول خدا 6 در رسالتش مى‌باشد و مؤيد ديگرش اين است كه قرآن از ناحيه خداى تعالى نازل شده (و نمى‌شود گفت: قرآن نزد شما آمده) و مؤيد سومش اين است كه آيه شريفه مورد بحث، نتيجه گيرى از آن آيات است و باز مؤيد ديگر آن جمله:(وَ اعْتَصَمُوا بِهِ) در آيه بعد است، چون در سوره آل عمران در تفسير آيه:(وَ مَنْ يَعْتَصِمْ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ)[2] گفتيم: كه مراد از اعتصام، تمسك به كتاب خدا و پيروى رسول خدا 6 است.

(فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ اعْتَصَمُوا بِهِ ...) اين جمله ثواب كسانى را بيان مى‌كند كه برهان پروردگار خود را و نور نازل از ناحيه او را پيروى كرده‌اند.

[1] مفردات راغب، ص 45.

[2] سوره آل عمران، آيه 101 .