responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 4  صفحه : 93

گفتيم مراد از جمله:(قُلْ هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ) اين است كه اين مصيبت از ناحيه خود شما پيش آمد، كه در جنگ بدر فديه گرفتيد، و شرط كرديد با خدا آنچه را كه شرط كرديد، (يعنى حاضر شديد به جاى هفتاد فديه كه از هفتاد اسير گرفتيد در جنگ ديگرى كه پيش مى‌آيد هفتاد كشته بدهيد)، و اما وجه اول (كه بگوئيم معناى آيه اين است كه سبب قريب و جزء اخير علت آمدن اين مصيبت مخالفت با عبد اللَّه بن جبير و خالى كردن مراكز بود)، با ظاهر آيه مورد بحث نمى‌سازد، براى اينكه در آيه مورد بحث سبب مصيبت را اذن خدا دانسته، و اين خود روشن است. پس بنا بر آنچه ما گفتيم توجه دادن به اينكه رسيدن مصيبت مستند به اذن خدا است، خود به منزله بيانى است براى جمله:(هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ ...) و هم توطئه و زمينه‌ساز است براى ضميمه كردن جمله:(وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنِينَ ...)، چون با انضمام آن راه براى پرداختن به حال منافقين و سخنانى كه گفته‌اند، و جواب به آن و بيان حقيقت اين مرگ، يعنى كشته شدن در راه خدا هموار مى‌شود.

(أَوِ ادْفَعُوا ...) يعنى اگر در راه خدا جنگ نمى‌كنيد حد اقل از ناموستان و از جانتان دفاع كنيد و در جمله:(هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمانِ)، حرف لام به معناى حرف الى آمده، (و معناى جمله اين است كه ايشان امروز به كفر نزديك‌ترند تا به ايمان)، البته نزديك‌تر بودنشان نسبت به كفر صريح بوده، نه كفر درونى و نفاق، چون با اين عملشان در نفاق واقع شدند.

و اگر در جمله‌(يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ ...) كلمه (افواه- دهنها) را آورد، (با اينكه انسان هميشه با دهن سخن مى‌گويد و احتياجى به آوردن اين كلمه نبود) براى اين بود كه اولا تاكيد كند كه سخنى كه گفتند از زبانشان تجاوز نكرد، و ثانيا در مقابل قلوب قرار گرفته باشد، چون بين افواه و قلوب تقابل هست.

(الَّذِينَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا ...) مراد از كلمه اخوانهم برادران نسبى ايشان است كه همان كشتگان باشند، و اگر خصوص برادران را ذكر كرد براى اين بود كه با انضمام اين جمله با جمله: و قعدوا سرزنش و توبيخ بر آنان شديدتر باشد، و بفهماند كه از يارى برادران خود كوتاهى كردند، و در خانه‌ها نشستند تا در نتيجه برادرانشان در ميدان جنگ به آن وضع فجيع كشته شدند و جمله: فادرؤا جواب از همان سخنى است كه گفتند، و كلمه درأ كه مصدر فعل: ادرؤا است به معناى دفع است.

(وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْواتاً ...) در اين آيه شريفه التفاتى از خطاب به مؤمنين به خطاب به رسول خدا 6

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 4  صفحه : 93
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست