و با استفاده اين لطيفه، از آيه شريفه، مى‌توان به سخنانى كه بعضى از مفسرين در معناى آيه مورد بحث گفته‌اند مناقشه نمود. آنان گفته‌اند كه: ميثاق گرفته شده از همه انبيا، براى همه انبيا است و معنايش اين است كه همه آنان يكديگر را تصديق كنند و هر يك مردم را امر كنند به اينكه به ديگران نيز ايمان بياورند. و خلاصه آيه شريفه مى‌خواهد بفهماند دين خدا يكى است. و تمام انبياء مردم را به سوى آن دين مى‌خوانند. و وجه مناقشه روشن است و احتياج به تكرار ندارد.

و حاصل معناى آيه اين شد كه خداى تعالى از همه انبياء و امتهاى ايشان پيمان گرفت كه اگر كتابى و درسى از زندگى برايشان فرستاد، و يك رسولى كه تصديق كننده كتاب آنها است آمد حتما به آن كتاب و حكمت ايمان بياورند و آن رسول را يارى كنند و اين كار از انبيا به معناى تصديق پيغمبر قبلى و معاصر است و بشارتى است از پيغمبر قبلى به آمدن پيغمبر بعدى. و سفارشى است به امت كه دعوت پيغمبر آينده را بپذيرند و از ناحيه امت‌ها ايمان و تصديق و يارى است، و لازمه اين همانا وحدت دين الهى است.

و اما اينكه بعضى از مفسرين گفته‌اند، مراد آيه شريفه اين است كه: خداى تعالى از پيامبران ميثاق گرفته كه نبوت خاتم انبياء محمد ص را تصديق و امت خود را به مبعث او بشارت دهند، هر چند كه در جاى خود درست است، ليكن مطلبى است كه سياق آيات بر آن دلالت مى‌كند نه الفاظ آن. هم چنان كه در سابق هم به آن اشاره نموديم. چون الفاظ آيه عموميت دارد و همه انبيا را شامل مى‌شود. چيزى كه هست گفتيم، از آنجا كه آيه مورد بحث، در ضمن احتجاج عليه اهل كتاب و سرزنش و عتاب ايشان قرار گرفته كه: چرا اينقدر اصرار دارند كتب آسمانى خود را تحريف و آيات نبوت را كتمان نمايند و با اينكه حق واضح و روشن است در باره آن عناد ورزند ؟ از آن استفاده مى‌كنيم كه منظور تصديق خصوص نبوت خاتم الانبيا است.

(فَمَنْ تَوَلَّى بَعْدَ ذلِكَ ...) اين جمله تاكيد ميثاقى است كه در آيه قبل، سخن از گرفتن آن داشت. و معناى آن روشن است.

(أَ فَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ) اين جمله بخاطر اينكه حرف فا بر سر آن درآمده، تفريع و نتيجه گيرى از آيه قبل است كه سخن از گرفتن پيمان از انبيا داشت و معنايش اين است كه: حال كه معلوم شد دين خدا واحد است و آن همان است كه از همه انبيا و امتهاى آنان بر آن، پيمان گرفته شد كه هر