است كه داستان مسيح ع و جزئيات آن از نظر مسيحيان به كتب مقدسه آنان يعنى انجيل‌هاى چهارگانه منتهى مى‌شود كه عبارتند از: انجيل متى و انجيل مرقس و انجيل لوقا و انجيل يوحنا و كتاب اعمال رسولان كه آن نيز نوشته لوقا است و عده‌اى از قبيل رساله‌هاى بولس، بطرس، يعقوب، يوحنا و يهوذا كه اعتبار همه آنها نيز به انجيل‌ها منتهى مى‌شود، بنا بر اين لازم است به وضع همان چهار انجيل بپردازيم.

[انجيل‌هاى چهار گانه‌]

اما انجيل متى: قديمى‌ترين انجيل‌ها است و بطورى كه بعضى از مسيحيان گفته‌اند، تصنيف اين كتاب و انتشارش در سال 38 ميلادى بوده، بعضى ديگر آن را بين 50 تا 60 دانسته‌اند، پس اين انجيل (كه از بقيه انجيل‌ها قديمى‌تر است) به اعتراف خود مسيحيان بعد از مسيح نوشته شده، مدرك ما در اين مدعا كتاب قاموس الكتاب المقدس [1] ماده متى تاليف مستر هاكس است.

و محققين از قدما و متاخرين ايشان بر آنند كه اين كتاب در اصل به زبان عبرانى نوشته شد و سپس به زبان يونانى و ساير زبان‌ها ترجمه شده است و تازه نسخه اصلى و عبرانى آن هم مفقود شده، پس آنچه ترجمه از آن به جاى مانده مجهول الحال است و معلوم نيست مترجم آن كيست، مدرك ما در اين ادعا كتاب ميزان الحق [2] است، البته صاحب قاموس الكتاب المقدس هم با ترديد به آن اعتراف نموده است.

و اما انجيل مرقس: اين شخص شاگرد بطرس بوده و خود از حواريين نبوده و چه بسا كه گفته‌اند وى انجيل خود را به اشاره بطرس و دستور وى نوشته و او معتقد به خدايى مسيح نبوده‌[3]، و به همين جهات بعضى از ايشان گفته‌اند: مرقس انجيل خود را براى عشاير و دهاتيان نوشته و لذا مسيح را به عنوان رسولى الهى و مبلغى براى شرايع خدا معرفى كرده، در قاموس الكتاب المقدس اين مساله را آورده، مى‌گويد: گفتار پيشينيان به حد تواتر رسيده كه مرقس انجيل خود را به زبان رومى نوشته و آن را بعد از وفات بطرس و بولس منتشر كرده و ليكن آن طور كه بايد و شايد اعتبار ندارد، براى اينكه ظاهر انجيل وى اين است كه آن را براى اهل قبائل و دهاتيان نوشته نه براى شهرنشينان، و مخصوصا روميان، (خواننده عزيز در اين عبارت دقت فرمايد)، و به‌

[1] نقل از عبد الوهاب نجار در كتاب قصص الانبياء از كتاب مروج الاخبار فى تراجم الاخيار تاليف بطرس قرماج.

[2] ميزان الحق.

[3] قابوس.