و جز به پيروان دين خود اعتماد مكنيد (بگو هدايت تنها و تنها هدايت خدا است) و نيز گفتند اگر داستان كعبه سر بگيرد مسلمانان هم مثل شما صاحب قبله مى‌شوند و اگر بفهمند كه شما برگشتن قبله را در كتب خود خوانده بوديد فردا نزد پروردگارتان اجتماع خواهند كرد، بگو فضل به دست خدا است، به هر كس بخواهد مى‌دهد و خدا فضلى وسيع دارد و عليم است (73).

او هر كه را بخواهد مشمول رحمت خود مى‌كند و خدا داراى فضلى عظيم است (74).

و بعضى از اهل كتاب كسانيند كه اگر در قنطارى امينش كنى، آن را به تو بر مى‌گردانند و بعضى از آنان كسانيند كه اگر دينارى به آنان امانت دهى به تو بر نمى‌گردانند مگر آنكه بالاى سرشان بايستى و اينها همان يهوديانند كه از در غرور معتقد شده‌اند به اينكه هيچ ملتى حق ندارد به آنان اعتراضى كند و بر خدا دروغ‌ها مى‌بندند با اينكه دروغ بودن آنها را مى‌دانند (75).

آرى كسى كه به عهد خود وفا كند و از خدا پروا نمايد خداى تعالى پروا داران را دوست مى‌دارد (76).

محققا كسانى كه عهد خدا و سوگندهاى خود را مى‌دهند و در مقابل متاع قليل دنيا را مى‌خرند در آخرت بهره‌اى ندارند و خدا در قيامت با آنان سخن نمى‌گويد و به نظر رحمت نمى‌نگرد و پاكشان ننموده، در عوض عذابى دردناك دارند (77).

و محققا بعضى از اهل كتاب هستند كه تراشيده‌هاى خود را به لحن كتاب خدا مى‌خوانند تا شما خيال كنيد اين نيز جزء كتاب خدا است با اينكه جزء كتاب نيست بلكه خودشان آنها را جعل كرده و مى‌گويند از ناحيه خدا است و بر خدا دروغ مى‌بندند با اينكه خودشان مى‌دانند دروغ است (78).

بيان آيات‌

اين آيات بيان مرحله دوم از حالات اهل كتاب- عموما- و نصارا را- خصوصا- آغاز نموده، و ملحقاتى مربوط به اين غرض چون در سابق متعرض مرحله اول يعنى بيان حال عموم اهل كتاب شده، فرموده بود:(إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ)[1] و نيز فرموده بود:(أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ)[2]، آن گاه بيان را متوجه وضع خصوص نصارا نموده، فرموده بود:(إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى‌ آدَمَ وَ نُوحاً ...)[3]، و در خلال اين بيانات متعرض ولايت مؤمنين نسبت به كفار شده، فرموده بود:(لا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ)[4].

[1] دين در نزد خدا تنها اسلام است. سوره آل عمران، آيه 19 .

[2] سوره آل عمران، آيه 23 .

[3] سوره آل عمران، آيه 33 .

[4] سوره آل عمران، آيه 28 .