[1].

و نيز فرموده:(لا عاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ)[2] يعنى امروز كسى نيست كه شما را از خشم خدا نگهدارد.

و باز مى‌فرمايد:(وَ لَوْ يَرَى الَّذِينَ ظَلَمُوا إِذْ يَرَوْنَ الْعَذابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعاً)[3].

و نيز مى‌فرمايد:(وَ الْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ)[4] با اينكه همه مى‌دانيم كه ملك و قدرت و قوت و امر تنها در قيامت از آن خدا نيست در دنيا نيز حقيقت ملك و قدرت و امر از آن او است، و اگر در اين آيات مختص روز قيامت شده، بدين جهت بوده كه اين حقايق در قيامت براى ما روشن مى‌شود، بطورى كه ديگر شكى برايمان نمى‌ماند، (بخلاف دنيا كه ملكيت‌هاى موهوم نمى‌گذارد آن طور كه بايد متوجه مالكيت خدا شويم) پس روشن شد كه اگر ظرف (يوم) را متعلق بجمله‌(يَعْلَمْهُ اللَّهُ) بدانيم مستلزم اين نيست كه خدا را تنها در قيامت، عالم به سرائر و باطن خوب يابد مردم بدانيد.

علاوه بر اينكه كلمه محضرا هم بر اين معنا دلالت دارد، زيرا مى‌توانست بفرمايد:

حاضرا ، ولى احضار كه به معناى حاضر ساختن موجود غايب از انظار است، بما مى‌فهماند اعمال نزد خدا محفوظ بوده و خدا در دنيا هم عالم بدان بوده و آن را محفوظ داشته، روز قيامت براى صاحبانش اظهار مى‌دارد، هم چنان كه در جاى ديگر فرمود:(وَ رَبُّكَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ حَفِيظٌ)[5].

و نيز فرموده:(وَ عِنْدَنا كِتابٌ حَفِيظٌ)[6].

و كلمه تجد از ماده و جدان است، كه ضد فقدان را معنا مى‌دهد، و كلمه من در جمله: من خير و جمله من سوء بيانيه است، و بطورى كه از ظاهر سياق برمى‌آيد جمله:

(ما عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ ...) عطف است بر جمله:(ما عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ) و اين آيه از آياتى است كه‌

[1] روزى كه همه آنان براى خدا آشكار مى‌شود، و ديگر از ايشان چيزى بر خدا پوشيده نمى‌ماند، ملك امروز از آن كيست؟ از آن خداى واحد قهار است( سوره مؤمن آيه 16)

[2] سوره هود آيه 43.

[3] اگر آنهايى كه ستم كردند بدانند كه هنگام مشاهده عذاب مى‌فهمند قدرت همه‌اش از خدا است از ستمكارى خود پشيمان مى‌شوند( سوره بقره آيه 165).

[4] امروز امر تنها براى خداست. سوره انفطار آيه 19.

[5] سوره سبأ آيه 21.

[6] نزد ماست كتابى كه حافظ اعمال است( سوره ق آيه 4).