نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 20 صفحه : 97
كه در هنگام
گرفتن آن دچار برحاء- حالتى شبيه بيهوشى- مىشد، و اين معنا در روايات بسيار زياد
آمده.
و
اما از حيث تحقق بخشيدن به حقايق معارفش، و سادهتر بگويم توحيد و معارف اعتقادى و
اخلاقيش را در خود پياده كردن، آن قدر سنگين است كه در بيان سنگينيش كافى است آيات
زيرا را بخوانيم كه مىفرمايد:(لَوْ أَنْزَلْنا هذَا
الْقُرْآنَ عَلى جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خاشِعاً مُتَصَدِّعاً مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ
وَ تِلْكَ الْأَمْثالُ نَضْرِبُها لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ)[1] و(وَ لَوْ أَنَّ قُرْآناً سُيِّرَتْ بِهِ الْجِبالُ أَوْ قُطِّعَتْ بِهِ الْأَرْضُ
أَوْ كُلِّمَ بِهِ الْمَوْتى)[2] كه
در اولى مىفرمايد كوه تحمل آن را ندارد كه قرآن بر او نازل شود، و اگر بر كوه
نازل مىشد كوه خاشع و از ترس خدا پاره پاره مىشد، و در دومى از اين معنا خبر
داده كه با اين قرآن مىتوان كوهها را به حركت در آورد، و زمين را پاره پاره كرد،
و با مردگان سخن گفت.
قرآن
كريم نه تنها به آن دو اعتبار سنگين است، بلكه به اعتبار پياده كردنش در جامعه و
دعوت مردم به اينكه مراسم دين حنيف را بپا دارند، و خلاصه برترى دادن اين دين حنيف
بر ساير اديان نيز سنگين است، شاهد سنگينيش مصائب و ناملايماتى است كه رسول خدا
6 در راه خدا تحمل كرد، و آزارهايى است كه براى خدا چشيد، كه آيات قرآن هم
پارهاى از انواع ايذاءها و استهزاءها و خطاكاريهايى كه آن جناب از مشركين و كفار
و منافقين و بيماردلان ديد حكايت كرده است.
پس
اينكه مىفرمايد:(إِنَّا سَنُلْقِي عَلَيْكَ قَوْلًا ثَقِيلًا)
منظور از قول ثقيل همين قرآن عظيم است، به دليل اينكه اين آيات را كه
در اول بعثت نازل شده براى هر كس بخوانى همين به ذهنش مىرسد، مفسرين هم قول ثقيل
را به قرآن تفسير كردهاند.
اين
آيه در مقام تعليل حكمى است كه جمله(قُمِ اللَّيْلَ ...) بر
آن دلالت دارد، در نتيجه به مقتضاى سياق- با در نظر گرفتن اينكه خطاب به خصوص رسول
خدا 6 است- اين معنا را مىرساند كه اگر گفتيم شبزندهدارى كن، و در شب با
خواندن نماز متوجه درگاه ما شو، براى اين بود كه خود را براى كرامت قرب و شرف
حضور، و افتخار همكلامى با ما آماده سازى، تا ما قول ثقيلى را بر تو القاء كنيم.
[1] اگر اين قرآن را بر كوهى نازل مىكرديم مىديدى كه در برابر
آن خشوع مىكند و از خوف خدا مىشكافد. و اينها مثالهايى است كه براى مردم مىزنيم
تا در آن بينديشند. سوره حشر، آيه 21.
[2] اگر به وسيله قرآن كوهها به حركت در آيند و زمينها قطعه
قطعه شوند و بوسيله آن با مردگان سخن گفته شود( باز هم ايمان نخواهند آورد). سوره
رعد، آيه 31.
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 20 صفحه : 97