نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 20 صفحه : 560
و آن روایاتى است که دلالت دارد بر اینکه این سوره بعد از خوابى بود که
رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله و سلم ) دید، و آن خواب این بود که دید بنى امیه بر
منبر او بالا مى روند، و سخت اندوهناک شد، و خداى تعالى براى تسلیتش این سوره را
نازل کرد (و در آن فرمود شب قدر بهتر از هزار ماه حکومت بنى امیه است ).
مفاد آیه : ((انّا انزلنا فى لیلة القدر)) اینست که همه قرآن در شب
قدرنازل شده است
إِنَّا أَنزَلْنَهُ فى لَیْلَةِ الْقَدْرِ
ضمیر در ((انزلناه )) به قرآن برمى گردد، و ظاهرش این است که : مى خواهد بفرماید
همه قرآن را در شب قدر نازل کرده ، نه بعضى از آیات آن را، مویدش هم این است که
تعبیر به انزال کرده ، که ظاهر در اعتبار یکپارچگى است ، نه
تنزیل که ظاهر در نازل کردن تدریجى است .
و در معناى آیه مورد بحث آیه زیر است که مى فرماید: ((و الکتاب المبین انا انزلناه فى
لیله مبارکه ))، که صریحا فرموده همه کتاب را در آن شب
نازل کرده ، چون ظاهرش این است که نخست سوگند به همه کتاب خورده ، بعد فرموده این
کتاب را که به حرمتش سوگند خوردیم ، در یک شب و یکپارچه
نازل کردیم .
پس مدلول آیات این مى شود که قرآن کریم دو جور
نازل شده ، یکى یک پارچه در یک شب معین ، و یکى هم به تدریج در
طول بیست و سه سال نبوت که آیه شریفه ((و قرآنا فرقناه لتقراه على الناس على
مکث و نزلناه تنزیلا))، نزول تدریجى آن بیان مى کند، و همچنین آیه زیر که مى
فرماید: ((و قال الذین کفروا لو لا نزل علیه القرآن جمله واحده کذلک لنثبت به فوادک
و رتلناه ترتیلا)).
و بنابر این ، دیگر نباید به گفته بعضى اعتنا کرد که گفته اند: معناى آیه ((انزلناه
)) این است که شروع به انزال آن کردیم ، و منظور از
انزال هم انزال چند آیه از قرآن است ، که در آن شب یکباره
نازل شد نه همه آن .
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 20 صفحه : 560