responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 19  صفحه : 37

اينكه فرمود:(فَإِنَّكَ بِأَعْيُنِنا) اين است كه: تو زير نظر ما هستى، ما تو را مى‌بينيم به طورى كه هيچ چيزى از حالت بر ما پوشيده نيست و ما از تو غافل نيستيم. پس اينكه دستور به صبر را با چنين بيانى تعليل كرده، در حقيقت آن دستور را تاكيد و آن خطاب را تشديد مى‌كند.

بعضى‌[1] هم گفته‌اند: مراد از جمله‌(فَإِنَّكَ بِأَعْيُنِنا) اين است كه تو در حفظ و حراست مايى، چون كلمه عين- چشم به طور مجاز و كنايه در حفظ استعمال مى‌شود .

ولى بعيد نيست كه معناى قبلى با سياق مناسب‌تر باشد (چون از زمينه كلام بر مى‌آيد كه اذيت و آزار حتمى و قهرى است، و به همين جهت فرموده: صبر كن و اگر خداى تعالى او را از اذيت دشمن حفظ مى‌كرد، ديگر امر به صبر آن طور كه بايد معنا نمى‌داشت).

[وجود متعدد در معناى آيه:(وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ حِينَ تَقُومُ وَ مِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَ إِدْبارَ النُّجُومِ)]

(وَ سَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ حِينَ تَقُومُ وَ مِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَ إِدْبارَ النُّجُومِ) حرف باء در جمله بحمد ربك باء مصاحبت است، و آيه را چنين معنا مى‌دهد: و پروردگارت را تسبيح گوى، و او را منزه بدار، اما در حالى كه تسبيحت مقارن با حمد خدا باشد.

و مراد از جمله حين تقوم - به قول بعضى- هنگام برخاستن از خوابست. و بعضى ديگر گفته‌اند: منظور برخاستن از خواب قيلوله، يعنى خواب قبل از ظهر است، و در نتيجه منظور از تسبيح در هنگامى كه از خواب برمى‌خيزى، نماز ظهر خواهد بود. بعضى ديگر گفته‌اند: مراد از قيام در آيه، برخاستن از مجلس است، بعضى گفته‌اند: مراد مطلق برخاستن است. و بعضى ديگر گفته‌اند: مراد برخاستن براى نماز واجب است. بعضى هم گفته‌اند:

مراد از آن برخاستن براى هر نماز است. بعضى ديگر گفته‌اند: مراد از آن، دو ركعت نافله نماز صبح است كه قبل از نماز آن را مى‌خوانند. و اين هفت قول است كه مرحوم طبرسى آن را نقل كرده‌[2].

(وَ مِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ)- يعنى در پاره‌اى از شب، پروردگار خود را تسبيح گوى. و مراد از اين تسبيح نماز شب است. و بعضى‌[3] هم گفته‌اند: مراد از آن نماز مغرب و عشاء است.

و ادبار النجوم - بعضى‌[4] گفته‌اند: مراد از اين جمله، وقت إدبار نجوم است، و آن هنگامى است كه ستارگان در اثر روشنى صبح از نظر ناپديد مى‌شوند، و مراد از تسبيح در اين هنگام دو ركعت نماز مستحبى است كه قبل از نماز صبح خوانده مى‌شود. بعضى‌[5] گفته‌اند:

مراد از آن، خود نماز صبح است. بعضى‌[6] ديگر گفته‌اند: مراد اين است كه صبح و شام و


[1] روح المعانى، ج 27، ص 41.

[2] ( 2 و 3 و 4 و 5 و 6) مجمع البيان، ج 9، ص 170.

[3] ( 2 و 3 و 4 و 5 و 6) مجمع البيان، ج 9، ص 170.

[4] ( 2 و 3 و 4 و 5 و 6) مجمع البيان، ج 9، ص 170.

[5] ( 2 و 3 و 4 و 5 و 6) مجمع البيان، ج 9، ص 170.

[6] ( 2 و 3 و 4 و 5 و 6) مجمع البيان، ج 9، ص 170.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 19  صفحه : 37
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست