نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 19 صفحه : 36
بعضى[1]
از مفسرين به اين آيه اشكال كردهاند كه در روز نفخه صور كسانى مىميرند كه زنده
باشند، و مكذبين معاصر رسول خدا 6 آن روز زنده نيستند تا بميرند.
جواب
اين اشكال اين است كه در آن روز همه زندگان در زمين و در عالم برزخ مىميرند، و
اين مكذبين در آن روز اگر روى زمين زنده نيستند در عالم برزخ زنده هستند.
علاوه
بر اين ممكن است ضمير در يصعقون را به زندگان آن روز برگردانيم و
تهديد را عبارت بدانيم از عذابى كه در همين دنيا بر سرشان آمد.
بعضى[2]
هم گفتهاند: مراد از اين روز، روز بدر است ، ولى اين احتمال بعيد است.
بعضى[3]
ديگر گفتهاند: مراد از آن، روز مرگ است . اين نيز درست نيست، زيرا با
سياق آيه كه ظاهر است در تهديد به همان عذابى كه در اول سوره تهديد كرده بود كه
همان عذاب روز قيامت باشد نمىسازد، و نمىتوانيم بگوييم مراد از آن عذاب روز مرگ
است.
(وَ إِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا عَذاباً دُونَ ذلِكَ وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا
يَعْلَمُونَ) بعيد نيست كه مراد از عذاب غير از آن عذاب ، عذاب قبر
باشد و جمله(وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ)اشعارى دارد به اينكه در بين كفار و مكذبين كسانى بودهاند كه به حقانيت دعوت
اسلام و به اينكه ستمكاران عذاب دارند، آگاه بودند، و ليكن در عين آگاهى، بر كفر و
تكذيب خود اصرار مىورزيدند، اين بود نظر ما در باره عذاب ديگر.
بعضى[4]
هم گفتهاند: مراد از آن عذاب روز بدر است، و ليكن ذيل آيه كه مىفرمايد:
بيشترشان
نمىدانند آن طور كه بايد با اين تفسير سازگار نيست، (براى اينكه از كفار هيچ كس
نمىدانست جنگ بدرى پيش مىآيد و فلانى و فلانى كشته مىشوند).
[امر
به پيامبر 6 به صبر(وَ
اصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ) و تاكيد آن به اينكه فرمود:(فَإِنَّكَ بِأَعْيُنِنا)]
(وَ اصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ فَإِنَّكَ بِأَعْيُنِنا) اين آيه
عطف است به جمله فذرهم و از ظاهر سياق بر مىآيد كه مراد از حكم، حكم
خداى تعالى در باره مكذبين است كه ايشان را مهلت داد و بر دلهايشان مهر نهاد، و
حكم خداى تعالى در باره رسول خدا 6 كه مامورش كرده مردم را به سوى حق دعوت كند،
دعوتى كه مستلزم تحمل اذيتها و آزارها است در راه خدا، پس مراد از