ليكن خود آنان براى خوشنودى خدا و به دست آوردن رضوان او آن را بر خود واجب كردند، ولى آن طور كه بايد همان رهبانيت خود ساخته را حفظ نكردند، و از حدود آن تجاوز كردند.

و در اين گفتار اشاره‌اى است به اينكه آن رهبانيتى كه ياران مسيح از پيش خود ساختند، هر چند خداى تعالى تشريعش نكرده بود، ولى مورد رضايت خداى تعالى بوده.

(فَآتَيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا مِنْهُمْ أَجْرَهُمْ وَ كَثِيرٌ مِنْهُمْ فاسِقُونَ)- اين آيه اشاره است به اين كه آنها مانند امت‌هاى رسولان سابق هستند، برخى مؤمنند و بر اساس ايمان خودشان ماجورند و بيشتر آنها فاسقند، و غلبه با فسق است.

[معناى امر به ايمان به رسول 6 در آيه:(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ ...)]

(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ ...) در اين آيه كسانى را كه ايمان آورده‌اند امر مى‌كند به تقوا و به ايمان به رسول، با اينكه اين اشخاص دعوت دينى را پذيرفته‌اند، و قهرا به خدا و نيز به رسول ايمان آورده‌اند، پس همين امر مجدد به ايمان به رسول دليل بر اين است كه مراد از اين ايمان، پيروى كامل و اطاعت تام از رسول است، چه اينكه امر و نهى رسول مربوط به حكمى از احكام شرع باشد، و چه اعمال ولايتى باشد كه آن جناب بر امور امت دارد، هم چنان كه در جاى ديگر فرمود:(فَلا وَ رَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيما شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجاً مِمَّا قَضَيْتَ وَ يُسَلِّمُوا تَسْلِيماً)[1].

پس ايمانى كه در آيه مورد بحث بدان امر شده ايمانى است بعد از ايمان، و مرتبه‌اى است از ايمان، بالاتر از مرتبه‌اى كه قبلا داشتند، و تخلف از آثارش ممكن بود، مرتبه‌اى است كه به خاطر اينكه قوى است اثرش از آن تخلف نمى‌كند، و به همين مناسبت فرمود:

(يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِنْ رَحْمَتِهِ)، و كفل به معناى حظ و نصيب است پس كسى كه داراى اين مرتبه بالاى از ايمان باشد ثوابى روى ثواب دارد، هم چنان كه ايمانى روى ايمان دارد.

بعضى‌[2] از مفسرين گفته‌اند: مراد از دادن دو كفل از رحمت، دادن دو أجرى است كه به اهل كتاب هم وعده‌اش داده، گويا فرموده به شما هم دو اجر مى‌دهد، همان دو اجرى كه به مؤمنين اهل كتاب وعده داده بود، چون شما هم در ايمان آوردن به رسولان گذشته خدا و

[1] نه، به پروردگارت سوگند، ايمان نخواهد آورد، مگر وقتى كه تو را در مشاجراتى كه بينشان واقع مى‌شود حاكم بدانند، و چون حكم كردى به هيچ وجه در دل ناراحت نشوند، و بلكه به طور كلى تسليم باشند. سوره نساء، آيه 65.

[2] روح المعانى، ص 193.