responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 18  صفحه : 446

اوصافى مى‌ستايد كه در تورات و انجيل ستوده. و مؤمنين را كه عمل صالح انجام داده‌اند وعده جميل مى‌دهد. اين آيه متصل به آيه قبل است، چون در آن آيه مى‌فرمود كه او رسول خود را به هدايت و دين حق فرستاده.

[اوصاف كسانى كه با پيامبر 6 بودند]

(مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ...) ظاهرا اين جمله مركب است از مبتدا و خبر، و كلامى است تمام. بعضى‌[1] گفته‌اند:

محمد خبر مبتدايى است كه حذف شده و آن ضميرى است كه به كلمه رسول در آيه سابق برمى‌گردد و تقديرش هو محمد مى‌باشد و رسول اللَّه عطف بيان و يا صفت و يا بدل است. بعضى‌[2] ديگر گفته‌اند: محمد مبتدا و رسول اللَّه عطف بيان، يا صفت و يا بدل است و(الَّذِينَ مَعَهُ) هم عطف بر مبتدا و جمله‌(أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ ...) خبر مبتدا است.

(وَ الَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَماءُ بَيْنَهُمْ)- اين جمله نيز مركب است از مبتدا و خبر. پس كلام در اين صدد است كه مؤمنين به رسول خدا 6 را توصيف كند، و شدت و رحمت كه دو صفت متضاد است از صفات ايشان شمرده شده. و جمله‌(أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ) را مقيد كرد به جمله‌(رُحَماءُ بَيْنَهُمْ) تا توهمى كه ممكن بود بشود دفع كرده باشد، و ديگر كسى نپندارد كه شدت و بى‌رحمى نسبت به كفار، باعث مى‌شود مسلمانان به طور كلى و حتى نسبت به خودشان هم سنگدل شوند لذا دنبال اشداء فرمود(رُحَماءُ بَيْنَهُمْ) يعنى در بين خود مهربان و رحيمند. و اين دو جمله مجموعا افاده مى‌كند كه سيره مؤمنين با كفار شدت و با مؤمنين رحمت است.

(تَراهُمْ رُكَّعاً سُجَّداً)- كلمه ركع و همچنين كلمه سجد جمع راكع و ساجد است. و مراد از اينكه فرمود: مؤمنين را راكع و ساجد مى‌بينى اين است كه مؤمنين نماز مى‌خوانند. و كلمه تراهم استمرار را مى‌رساند. و حاصل معناى جمله اين است كه:

مؤمنين مستمر در خواندن نمازند. و جمله مورد بحث خبر دوم است براى مبتداى گذشته، يعنى كلمه‌(وَ الَّذِينَ مَعَهُ).

(يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَ رِضْواناً)- كلمه ابتغاء كه مصدر يبتغون است به معناى طلب است. و كلمه فضل به معناى عطيه است كه در اينجا منظور از آن ثواب است. و كلمه رضوان به معناى خشنودى است، هم چنان كه كلمه رضا به اين معنا است، ولى كلمه رضوان در رساندن اين معنا بليغ‌تر است.


[1] ( 1 و 2) روح المعانى، ج 26، ص 123.

[2] ( 1 و 2) روح المعانى، ج 26، ص 123.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 18  صفحه : 446
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست