به نامه اعمال است. و بعضى‌[1] ديگر گفته‌اند اشاره به لوح محفوظ است، و معناى استنساخ همه جا همان استكتاب است.

(فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُدْخِلُهُمْ رَبُّهُمْ فِي رَحْمَتِهِ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ) اين آيه شريفه حال مردم در قيامت را بطور مفصل و جدا جدا بيان مى‌كند، چون مردم از نظر سعادت و شقاوت و ثواب و عقاب مختلفند. سعيد كه در آن روز كه داراى پاداش و ثواب است، عبارت است از كسى كه ايمان آورده و عمل صالح كرده باشد. و شقى آن كسى است كه كفر ورزيده و استكبار كرده باشد، و به دنبالش مرتكب گناه هم شده باشد.

و مراد از رحمت افاضه الهيه است كه به هر كس برسد سعادتمند مى‌شود، و يكى از نتايج آن بهشت است. و فوز مبين به معناى رستگارى روشن است. و بقيه الفاظ احتياجى به تفسير ندارد.

(وَ أَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا أَ فَلَمْ تَكُنْ آياتِي تُتْلى‌ عَلَيْكُمْ فَاسْتَكْبَرْتُمْ وَ كُنْتُمْ قَوْماً مُجْرِمِينَ) مراد از(الَّذِينَ كَفَرُوا) كسانى است كه به خاطر تكذيب و انكار آيات خدا متصف به كفر شده‌اند، به شهادت اينكه در توبيخ ايشان مى‌فرمايد: آيا آيات من بر شما تلاوت نمى‌شد، و شما از پذيرفتنش استكبار مى‌ورزيديد ... .

حرف فاء در جمله‌(أَ فَلَمْ تَكُنْ) فاء تفريع است و مى‌فهماند كه اين جمله نتيجه جمله‌اى است كه حذف شده. جمله‌اى كه جواب كلمه اما است، و تقدير آن: فيقال لهم ا لم تكن اياتى تتلى عليكم- پس به ايشان گفته مى‌شود: آيا چنين نبود كه آيات من بر شما تلاوت مى‌شد ؟ و مراد از آيات همان حجتهاى الهى است كه به وسيله وحى و دعوت براى ايشان اقامه مى‌شد. و مجرم به معناى كسى است كه متلبس به اجرام يعنى به گناه باشد.

و معناى آيه اين است: اما آن كسانى كه كافر شده و حق را با اينكه ظاهر بود انكار كردند پس از در توبيخ به ايشان گفته مى‌شود آيا حجت‌هاى ما برايت خوانده نمى‌شد و در دنيا برايت بيان نمى‌شد و اين شما نبوديد كه از قبول آنها استكبار مى‌ورزيديد و مردمى گنهكار بوديد؟

[1] روح المعانى، ج 25، ص 156.