responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 18  صفحه : 213

كلمه ليلا تاكيد و تصريح به معناى آن كلمه است. و منظور از كلمه عبادى بنى اسرائيل است. و معناى جمله‌(إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ) اين است كه: همين كه بنى اسرائيل را شبانه حركت دهى فرعونيان تعقيبتان خواهند كرد. و اين جمله در حقيقت جمله‌اى استينافى است، كه منظور از ذكر آن فقط پيشگويى حادثه‌اى است كه به زودى بعد از اسراء واقع مى‌شود.

و در اين آيه با حذف كلماتى ايجاز به كار رفته و تقدير كلام چنين است: أسر بعبادى ليلا انكم متبعون يتبعكم فرعون و جنوده- شبانه بندگان مرا در شب حركت بده كه شما تعقيب خواهيد شد، فرعون و لشكريانش شما را تعقيب خواهند كرد .

(وَ اتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْواً إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ) راغب در مفردات گفته: كلمه رهوا به معناى ساكنا است. و معناى جمله (وَ اتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْواً) اين است كه از دريا به آرامش بگذر. بعضى گفته‌اند: كلمه رهو به معناى وسعت راه است. و اين معنا صحيح است‌[1]. و جمله‌(إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ) تعليل جمله‌(وَ اتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْواً) است.

و در اين كلام حذف و ايجاز به كار رفته و تقدير آن چنين است: فاسر بعبادى ليلا يتبعكم فرعون و جنوده حتى اذا بلغتم البحر فاضربه بعصاك لينفتح طريق لجوازكم فجاوزوه و اتركه ساكنا او مفتوحا على حاله فيدخلونه طمعا فى ادراككم فهم جند مغرقون- اى موسى بندگان مرا شبانه حركت بده تا فرعون و لشكريانش به تعقيب شما برخيزند، شما به دريا مى‌رسيد، با عصا به دريا بزن تا راهى براى عبورتان باز شود، همين كه از دريا گذشتى، آب را هم چنان ساكن و يا هم چنان باز و به حال خود بگذار تا فرعونيان برسند، و به اميد رسيدن به بنى اسرائيل داخل دريا شده همگى غرق شوند .

(كَمْ تَرَكُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ وَ زُرُوعٍ وَ مَقامٍ كَرِيمٍ وَ نَعْمَةٍ كانُوا فِيها فاكِهِينَ كَذلِكَ) كلمه كم تكثير را افاده مى‌كند، و به جمله چنين معنا مى‌دهد: چه بسا از باغها و چشمه‌ها و زراعتها كه به جا گذاشتند . و جمله من جنات ... بيان چيزهايى است كه به جاى گذاشتند. و منظور از مقام كريم قصرها و خانه‌هاى زيباى فرعونيان، و منظور از نعمة - به فتح نون- تنعم است. و اين كلمه مانند كلمه ضربة كه به معناى يك بار زدن است، يك بار تنعم را مى‌رساند، ولى اگر به كسره نون خوانده شود، نوعى از تنعم را افاده‌


[1] مفردات راغب، ماده رهو .

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 18  صفحه : 213
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست