بگيرد و نيرومند شود و پيروانش زياد گشته، به آسانى سر از اطاعت ما برتابد و كار منجر به مشاجره و جنگ و از بين رفتن امنيت گردد.

[موسى 7 از شر هر متكبر بى ايمان به روز حساب به خدا پناه مى‌برد]

(وَ قالَ مُوسى‌ إِنِّي عُذْتُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُمْ مِنْ كُلِّ مُتَكَبِّرٍ لا يُؤْمِنُ بِيَوْمِ الْحِسابِ) اين آيه شريفه حكايت كلام موسى (ع) است، كلامى كه با آن تهديد فرعون را با تهديد خود مقابله مى‌كند، او تهديد به كشتن وى كرده بود و آن جناب تهديدش كرده به اينكه به پروردگارش پناه مى‌برد.

و جمله‌(عُذْتُ بِرَبِّي وَ رَبِّكُمْ) در مقابل گفتار فرعون است كه گفت:(وَ لْيَدْعُ رَبَّهُ)، چون فرعون در اين جمله رب را اختصاص به موسى داد و گفت: موسى پروردگار خود را بخواند . و موسى (ع) در پاسخش پروردگار خود را پروردگار ايشان نيز خواند، و گفت: من پناه مى‌برم به پروردگار خودم و پروردگار شما و فهماند كه خداى تعالى همانطور كه پروردگار من است، پروردگار شما هم هست، همانطور كه حكمش در من نافذ است، در شما نيز نافذ است. پس چون چنين است مى‌تواند پناهنده خود را از شر شما حفظ كند، هم چنان كه تا كنون حفظ فرموده.

از اينجا روشن مى‌شود كه خطاب در جمله ربكم به فرعون و درباريان او بوده، نه به قوم اسرائيلى خودش.

و در جمله‌(مِنْ كُلِّ مُتَكَبِّرٍ لا يُؤْمِنُ بِيَوْمِ الْحِسابِ)، اشاره مى‌كند به فرعون و هر كس ديگرى كه در دو صفت تكبر و بى‌ايمانى به روز حساب با او شركت دارد و معلوم است كسى كه اين دو صفت را داشته باشد، از هيچ شرى پروا ندارد.

(وَ قالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَكْتُمُ إِيمانَهُ ...) از ظاهر سياق برمى‌آيد كه جمله‌(مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ) صفت آن مرد باشد و جمله‌(يَكْتُمُ إِيمانَهُ) صفت ديگرى از او باشد، در نتيجه معلوم مى‌شود مؤمن آل فرعون از دودمان خود فرعون، يعنى از نژاد قبطيان بوده و نيز از خواص درباريان وى بوده و كسى از ايمان درونى او خبردار نشده، چون ايمان خود را از آنان مخفى مى‌كرده و تقيه مى‌نموده.

ولى بعضى‌[1] از مفسرين گفته‌اند: اصل كلام و قال رجل مؤمن يكتم ايمانه من ال فرعون بوده، در نتيجه مؤمن نامبرده از بنى اسرائيل بوده و ايمان خود را از آل فرعون كتمان مى‌كرده. و بنا به گفته اين مفسر جمله من آل فرعون مفعول دوم يكتم است كه جلوتر از

[1] روح المعانى، ج 24، ص 63.