[توضيح آياتى كه تعقيب و مراقبت خواهر موسى 7 و باز گردانيده شدن موسى 7 به مادر را حكايت مى‌كند]

(وَ قالَتْ لِأُخْتِهِ قُصِّيهِ، فَبَصُرَتْ بِهِ عَنْ جُنُبٍ وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ) در مجمع البيان گفته: كلمه قص به معناى دنباله جاى پا و اثر كسى را گرفتن و رفتن است، و قصه را هم كه به معناى داستانهاى گذشته است، به همين جهت قصه مى‌گويند، كه دومى در نقل آن از اولى پيروى مى‌كند. و نيز در معناى جمله (فَبَصُرَتْ بِهِ عَنْ جُنُبٍ‌) گفته: يعنى وى او را از دور بديد [1].

و معناى آيه اين است كه: مادر موسى به خواهر موسى- كه دخترش باشد- گفت:

دنبال موسى را بگير، ببين چه بر سرش آمد، و آب، صندوق او را به كجا برد؟، خواهر موسى هم چنان دنبال او را گرفت، تا آنكه موسى را از دور ديد كه خدام فرعون او را گرفته‌اند، در حالى كه فرعونيان متوجه مراقبتش نشدند.

(وَ حَرَّمْنا عَلَيْهِ الْمَراضِعَ مِنْ قَبْلُ، فَقالَتْ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلى‌ أَهْلِ بَيْتٍ يَكْفُلُونَهُ لَكُمْ وَ هُمْ لَهُ ناصِحُونَ) كلمه حرمنا از تحريم است، كه در اين آيه به معناى حرام شرعى نيست، بلكه به معناى تحريم تكوينى است، و معنايش اين است كه: ما او را طورى كرديم كه از احدى پستان قبول نكرد، و از مكيدن پستان زنان امتناع ورزيد.

و اينكه فرمود: من قبل معنايش اين است كه موسى قبل از آنكه خواهرش نزديك شود از مكيدن پستان زنان امتناع ورزيده بود، و كلمه مراضع - به طورى كه گفته‌اند- جمع مرضعه است يعنى زن شيرده.

(فَقالَتْ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلى‌ أَهْلِ بَيْتٍ يَكْفُلُونَهُ لَكُمْ وَ هُمْ لَهُ ناصِحُونَ)- اين جمله تفريع بر مطالب قبل است، چيزى كه هست از سياق برمى‌آيد كه در اينجا چيزى حذف شده، گويا فرموده: و حرمنا عليه المراضع غير امه من قبل ان تجى‌ء اخته فكلما اتوا له بمرضع لترضعه لم يقبل ثديها فلما جاءت اخته و رأت الحال قالت عند ذلك لال فرعون هل ادلكم على اهل بيت يكفلونه لنفعكم و هم له ناصحون- يعنى ما قبل از آنكه خواهر موسى برسد زنان شيرده را بر او حرام كرديم، و طورى كرديم كه پستان غير مادرش را نگيرد، در نتيجه هر چه زن شيرده آوردند پستانش را قبول نكرد، همين كه خواهرش آمد، و وضع را بديد، به آل فرعون گفت: آيا مى‌خواهيد شما را به خاندانى راهنمايى كنم كه آنان تكفل و سرپرستى اين كودك را به نفع شما به عهده بگيرند؟ خاندانى كه خيرخواه وى باشند .

[1] مجمع البيان، ج 7، ص 242.