(وَ إِنَّا عَلى‌ أَنْ نُرِيَكَ ما نَعِدُهُمْ لَقادِرُونَ) اين جمله خطاب به رسول خدا 6 است و منظور از آن تسليت و دلخوش كردن او است و مى‌فرمايد كه: خداى تعالى قادر است تو را از عذابى كه به مشركين نشان مى‌دهد نجات دهد و شايد مراد از آن عذاب همان عذابى است كه در جنگ بدر بر سر مشركين آورد، و با اينكه به رسول خدا 6 و مؤمنين هم نشان داد، مع ذلك آنان را نجات داده، بلكه مايه شفاى غيظ دلهاى آنان كرد.

(ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَصِفُونَ) يعنى آنچه بدى از ايشان مى‌بينى با نيكى تلافى كن و تازه از بين خوبى‌ها خوبتر آنها را انتخاب كن، مثل اينكه اگر بدى آنان به صورت آزار و اذيت است، تو، به ايشان احسان كن و منتها درجه طاقت خود را در احسان به ايشان مبذول بدار، و اگر اين مقدار نتوانستى هر چه را كه توانستى، و اگر آنهم مقدور نبود حد اقل از ايشان اعراض كن.

و اينكه فرمود:(نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَصِفُونَ) ما بهتر مى‌دانيم كه چه برداشتى از دعوت تو دارند، يك نوع تسليت خاطر رسول خدا 6 است، تا از آنچه از ايشان مى‌بيند ناراحت و غمگين نشود و از جرأتى كه نسبت به پروردگارشان به خرج مى‌دهند، اندوهگين نگردد، چون خدا بهتر مى‌داند كه چه چيزها مى‌گويند.

[معناى همزات الشياطين ]

(وَ قُلْ رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزاتِ الشَّياطِينِ وَ أَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَنْ يَحْضُرُونِ) در مجمع البيان گفته كلمه همزه به معناى شدت دفع است، و حرف همزه (يكى از حروف الفبا) را هم از اين جهت همزه ناميده‌اند كه چون از ته حلق ادا مى‌شود، بايد بيشتر به حلق اعتماد داشته باشد، و با فشار بيشترى به خارج دفع گردد، و همزه شيطان به معناى دفع او به سوى گناهان از راه گمراه كردن است‌[1]. و در تفسير قمى از امام عسكرى (ع) نقل كرده كه فرمود همزه شيطان آن وسوسه‌هايى است كه در دلت مى‌اندازد[2].

در اين دو آيه رسول خدا 6 را دستور مى‌دهد كه از اغواى شيطانها به پروردگار خود پناه ببرد، و از اينكه شيطانها نزدش حاضر شوند به آن درگاه ملتجى شود و در اين تعبير اشاره‌اى هم به اين معنا هست كه شرك و تكذيب مشركين هم از همان همزات شيطانها، و احاطه و حضور آنها است.

[1] مجمع البيان، ج 7، ص 116.

[2] تفسير قمى، ج 2، ص 93.