نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 15 صفحه : 488
فيه النار بوده، يعنى مبارك است آن
كسى كه در مكانى قرار دارد، كه آتش در آن مكان است و مقصود از آن مكان بقعه
مباركهاى است كه درخت در آن قرار داشته است و در سوره قصص نام آن بقعه آمده، و
مراد از(مَنْ فِيها)
موسى (ع) است و مقصود از من حولها انبيايى هستند كه از آل ابراهيم و
از بنى اسرائيل در پيرامون آن بقعه يعنى سرزمين شام منزل گزيدهاند.
بعضى[1] ديگر
گفتهاند: مراد از(مَنْ فِي النَّارِ) نور
خداى تعالى، و مراد از من حولها موسى (ع) است.
بعضى[2] ديگر
گفتهاند: مراد از(مَنْ فِي النَّارِ)
درخت است كه در احاطه آتش قرار داشت و مراد از من حولها ملائكهاى است
كه خداى را تسبيح مىگفتهاند. ليكن بيشتر اين وجوه تفسير به رأى است كه از نظر
خواننده مخفى نمىباشد.
(يا مُوسى إِنَّهُ أَنَا اللَّهُ الْعَزِيزُ
الْحَكِيمُ) خداى تعالى در اين جمله خود را براى موسى معرفى مىكند، تا بداند آن
كسى كه دارد با او سخن مىگويد پروردگار متعال اوست. پس، اين آيه در اين سوره در
برابر آيه(نُودِيَ يا مُوسى إِنِّي أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ
...) مىباشد، كه خواننده بايد به سوره طه مراجعه نموده، و در آن دقت
كند.
(وَ أَلْقِ عَصاكَ فَلَمَّا رَآها تَهْتَزُّ كَأَنَّها
جَانٌّ وَلَّى مُدْبِراً وَ لَمْ يُعَقِّبْ)
كلمه تهتز از اهتزاز است، كه به معناى تحريك به شدت است و
جان به معناى مار كوچكى است كه به سرعت مىدود، و مدبرا از
إدبار است كه خلاف اقبال را معنا مىدهد و يعقب از تعقيب است كه به
معناى حمله بعد از فرار است يعنى كسى كه دشمن را تعقيب مىكند اگر دشمن فرار كرد و
دوباره حمله كرد او هم حمله كند.
و در آيه، حذف و ايجازى به كار رفته، كه فا ى فصيحه از
آن خبر مىدهد، چون بعد از آنكه فرمود: عصايت را بينداز ، به دنبالش
فرمود: پس همين كه ديد به شدت به حركت در آمد و از كلمه پس همين
كه فهميده مىشود كه تقدير كلام چنين بوده: عصايت را بينداز، پس همين
كه عصايش را افكند و ناگهان به صورت اژدهايى آشكار شده درآمد كه داشت به شدت حركت
مىكرد و مثل يك مار كوچك جست و خيز مىكرد- چون آن را بديد كه به شدت حركت
مىكند- رو به عقب فرار كرد ... .