نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 15 صفحه : 47
و معناى آيه اين است كه ما عيسى بن مريم و
مادرش را آيتى قرار داديم كه دلالت بر ربوبيت ما مىكند، و ما آن دو را در مكانى
مرتفع، و هموار، و وسيع جاى داديم كه در آن آبى جارى هست.
(يا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّباتِ وَ اعْمَلُوا
صالِحاً إِنِّي بِما تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ)
خطابى است به عموم پيامبران، به اينكه از طيبات بخورند و گويا مراد از خوردن از
طعامهاى پاكيزه ارتزاق و تصرف در آن باشد، حال چه به خوردن باشد و يا به هر تصرف
ديگر.
و استعمال كلمه خوردن در انحاى تصرفات استعمالى است
شايع.
سياق آيات شهادت مىدهند به اينكه جمله (كُلُوا مِنَ الطَّيِّباتِ) در مقام منت نهادن بر
انبياء است، در نتيجه جمله بعدى هم كه مىفرمايد و اعملوا صالحا در
اين مقام است كه بفرمايد در مقابل اين منت و شكرگزارى از آن، عمل صالح انجام دهند،
و در اينكه با جمله(إِنِّي بِما تَعْمَلُونَ
عَلِيمٌ) تعليلش كرد، تحذيرى است به ايشان از مخالفت امر، و تحريكى است به
اينكه ملازم تقوى باشند.
(وَ إِنَّ هذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ أَنَا
رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِ) تفسير اين آيه در تفسير
نظير آن در سوره انبياء گذشت.
(فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ زُبُراً كُلُّ
حِزْبٍ بِما لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ) در مجمع البيان
گفته: كلمه تقطع و كلمه تقطيع هر دو به معناى پاره پاره
شدن است[1] و
كلمه زبر - به ضم زاء، و باء- جمع زبور و به معناى كتابها
است[2] آيه مورد
بحث متفرع بر مطالب قبل است، و معنايش اين است كه: خداوند رسولان خود را يكى پس از
ديگرى به سوى ايشان فرستاد و همه آنها امتى واحد و داراى ربى واحدند ايشان را به
سوى تقوى دعوت كردند، و ليكن بشر به امر ايشان عمل نكرد، در نتيجه امر آنان بين
ايشان پاره پاره شد و آن را به صورت كتابهايى در آورده، هر جمعيتى كتابى را به خود
اختصاص دادند، و هر حزبى به آنچه داشتند دلخوش گشتند.
در قرائت ابن عامر زبرا - به ضمه زاء و فتحه باء- آمده كه
جمع زبره و به معناى فرقه است. بنا بر اين قرائت، معنايش اين مىشود
كه: در امر انبياء متفرق شده، جمعيتهاى گوناگون شدند، و هر حزبى به آنچه داشت
دلخوش گشت. و اين قرائت راجحتر است.