بيان علت خوف است، زيرا اهل اين خانه از اين نظر از روز قيامت مى‌ترسند كه در آن روز دلها و ديده‌ها زير و رو مى‌گردد و از اين تقلب بيم دارند، چون يكى از دو طرف محروم شدن از نور خدا و از نظر به كرامت او است، كه خود شقاوت دائمى و عذاب جاودانى است. پس اهل اين خانه در حقيقت از خودشان مى‌ترسند.

[توضيح سه فراز اين آيه مباركه راجع به پاداش مؤمنان:(لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ ما عَمِلُوا- وَ يَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ- وَ اللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ)]

(لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ ما عَمِلُوا وَ يَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ) ظاهرا لام در جمله ليجزيهم لام غايت باشد، و آنچه در خلال كلام ذكر كرده اعمال صالح و اجر جميل بر هر عمل صالح است، اعمال صالحى كه قرآن كريم آنها را توصيه كرده، و بنا بر اين معنى جمله‌(لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ ما عَمِلُوا) اين است كه خداى تعالى به ايشان در مقابل هر عمل صالحى كه در هر باب كرده‌اند پاداش بهترين عمل در آن باب را مى‌دهد، و برگشت اين حرف به اين مى‌شود كه خدا عمل ايشان را پاك مى‌كند، تا بهترين عمل شود و بهترين پاداش را داشته باشد، به عبارتى ديگر در اعمال صالح ايشان خرده‌گيرى نمى‌كند، تا باعث نقص عمل و انحطاط ارزش آن شود، در نتيجه عمل حسن ايشان احسن مى‌شود.

مؤيد اين معنا جمله ذيل آيه است كه مى‌فرمايد:(وَ اللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ) براى اينكه ظاهر اين جمله اين است كه خداى تعالى در حساب حسنات ايشان سخت‌گيرى و دقت نمى‌كند، و از جهات نقصى كه ممكن است داشته باشد صرف نظر مى‌نمايد، و حسن را ملحق به احسن مى‌كند.

كلمه فضل در جمله‌(وَ يَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ) به معناى عطاء است، و اين خود نص در اين است كه خداى تعالى از فضل خودش آن قدر مى‌دهد كه در برابر اعمال صالح قرار نمى‌گيرد، بلكه بيشتر از آن است، از اين آيه روشن‌تر آيه ديگرى است كه در جاى ديگر آمده و مى‌فرمايد:(لَهُمْ ما يَشاؤُنَ فِيها وَ لَدَيْنا مَزِيدٌ)[1] چون ظاهر آن اين است كه آن بيشترى امرى است ما وراى خواسته آنان، و ما فوق آنچه كه ايشان هوس آن كنند.

اين نكته را هم بگوييم كه در قرآن كريم در موارد متعددى اجر صالحان را منوط به خواسته خود آنان كرده، از آن جمله مثلا مى‌فرمايد:(أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ، لَهُمْ ما يَشاؤُنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذلِكَ جَزاءُ الْمُحْسِنِينَ)[2] و نيز فرموده:

[1] ايشان راى است در آن سرا هر چه كه بخواهند، و نزد ما بيش از اين هم هست. سوره ق، آيه 35.

[2] ايشانند متقيان و نزد خدا است براى ايشان هر چه كه بخواهند، و پاداش نيكوكاران اين طور است. سوره زمر، آيات 33 و 34.