نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 14 صفحه : 585
[روايتى در اين باره كه آيه(... هُوَ اجْتَباكُمْ ...) در
باره اهل بيت (عليهم الصلاة و السلام) نازل شده است]
و در كافى به سند خود از عبد الرحمن انماط[1]
فروش از امام صادق (ع) روايت كرده كه گفت: قريش را رسم چنين بود كه مشك و عنبر به
بتهاى پيرامون كعبه مىماليدند، و بت يغوث برابر در خانه و بت
يعوق طرف دست راست كعبه و بت نسر طرف دست چپ آن قرار داشت و چون
داخل حرم مىشدند براى يغوث سجده مىكردند و بدون اينكه سر بلند كرده و منحنى
شوند، در همان سجده به طرف يعوق مىچرخيدند، و سپس به طرف دست چپ آن به سوى نسر بر
مىگشتند، آن گاه اينطور تلبيه مىگفتند: لبيك اللهم لبيك لبيك لا شريك لك
الا شريك هو لك، تملكه و ما ملك- يعنى لبيك اى خدا، لبيك اى خدا، تو شريكى ندارى،
مگر آن شريكى كه هم خودشان و هم ما يملكشان ملك تو است خدا براى اينكه به
آنان بفهماند بتها مالك چيزى نيستند، مگس سبز رنگ كه داراى چهار بال بود فرستاد، و
تمامى آن مشك و عنبر را كه بر بتها بود بخورد و اين آيه را بدين مناسبت نازل كرد:(يا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ
...)[2].
و در همان كتاب به سند خود از بريد عجلى روايت كرده كه گفت: به امام
ابى جعفر (ع) عرض كردم معناى آيه(يا أَيُّهَا
الَّذِينَ آمَنُوا ارْكَعُوا وَ اسْجُدُوا وَ اعْبُدُوا رَبَّكُمْ وَ افْعَلُوا
الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ وَ جاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهادِهِ) چيست؟ فرمود: منظور اين آيه ما هستيم، اجتباء شده نيز ماييم، ماييم
كه خداى تعالى در دين براى ما حرجى قرار نداده، پس حرج مضيقهاى است
شديدتر از آنچه كلمه ضيق افاده مىكند.
در جمله(مِلَّةَ أَبِيكُمْ
إِبْراهِيمَ) نيز منظور فقط ماييم،(هُوَ سَمَّاكُمُ
الْمُسْلِمِينَ) خداى عز و جل ما را مسلمان ناميده(مِنْ قَبْلُ) در كتابهاى آسمانى
گذشته،(وَ فِي هذا) و در قرآن مسلمان
خوانده،(لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيداً عَلَيْكُمْ وَ تَكُونُوا
شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ) رسول را گواه ما كرد. به
آنچه كه از ناحيه خداى تبارك و تعالى به ما رسانيد، و ما را گواه مردم قرار داد تا
روز قيامت (به آنچه ما به ايشان رسانديم). پس هر كس روز قيامت را قبول دارد ما او
را تصديق مىكنيم، و هر كه منكر قيامت است ما منكر او خواهيم بود[3].
مؤلف: روايات از طرق شيعه از امامان اهل بيت (ع) در اين معنا بسيار
رسيده، و در ذيل آيه بيانى گذشت كه معناى اين گونه روايات را روشن مىكند.