responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 14  صفحه : 292

(كَذلِكَ نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْباءِ ما قَدْ سَبَقَ وَ قَدْ آتَيْناكَ مِنْ لَدُنَّا ذِكْراً).

ظاهرا اشاره كذلك به خصوصيت داستان موسى است و مراد از(ما قَدْ سَبَقَ) حوادث و امورى است كه در امتهاى گذشته رخ داده و معناى آيه اين است كه ما با اين خصوصيت كه داستان موسى را برايت نقل كرديم به همين نحو داستانها و حوادث امتهاى گذشته را برايت نقل مى‌كنيم. و مقصود از ذكر جمله‌(وَ قَدْ آتَيْناكَ مِنْ لَدُنَّا ذِكْراً) قرآن كريم و يا معارف متنوعى است كه خداى عز و جل در قرآن كريم در خلال داستانها و عبرت‌ها از حقايق و اخلاقيات و شرايع و غير آن بيان نموده.

[اشاره به اينكه از آيه:(مَنْ أَعْرَضَ عَنْهُ فَإِنَّهُ يَحْمِلُ ...) تجسم اعمال استفاده مى‌شود]

(مَنْ أَعْرَضَ عَنْهُ فَإِنَّهُ يَحْمِلُ يَوْمَ الْقِيامَةِ وِزْراً).

ضمير در عنه به ذكر بر مى‌گردد و كلمه وزر به معناى بار سنگين و گناه است و چون فرموده آن را روز قيامت حمل مى‌كند به اين قرينه مى‌توان گفت مراد از آن همان معناى اول است و اگر وزرا را نكره و بدون الف و لام آورد براى اين بود كه بزرگى خطر آن را برساند و معناى آيه اين است كه: كسى كه از ذكر (قرآن) اعراض كند او در روز قيامت ثقلى بسيار عظيم الخطر و صاحب اثرى تلخ را حمل خواهد كرد . در اين آيه گناه را از آن جهت كه قائم به ايشان است تشبيه به ثقلى كرد كه آدمى با همه سنگينى و مشقت كه دارد به دوش خود بكشد آن وقت بطور استعاره همان گناه را وزر و سنگينى ناميد.

(خالِدِينَ فِيهِ وَ ساءَ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ حِمْلًا).

مراد از خالد بودنشان در وزر خلودشان در كيفر آن است يعنى عذاب كه به طور كنايه فرموده خالد در وزرند و اگر فرمود: خالدين با اينكه ضمير آن به كلمه من- كسى كه بر مى‌گردد كه مفرد است به اعتبار معناى من بود چون اين كلمه در معنا جمع است و كليت را مى‌رساند هم چنان كه اگر در اعرض كه ضمير آن نيز به من بر مى‌گردد و نيز در(فَإِنَّهُ يَحْمِلُ) ضمير را مفرد آورد به اعتبار لفظ من بود پس در حقيقت آيه مورد بحث از اين جهت نظير آيه‌(وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَإِنَّ لَهُ نارَ جَهَنَّمَ خالِدِينَ فِيها أَبَداً)[1] است كه هم ضمير مفرد را به من برگردانيده و هم ضمير جمع را. و با صرفنظر كردن از جهات لفظى، آيه شريفه مورد بحث از روشن‌ترين آيات قرآنى است در اينكه دلالت مى‌كند بر تجسم اعمال و اينكه آدمى در قيامت با عمل خودش معذب مى‌شود و همواره و جاودانه با آن است.


[1] و هر كه نافرمانى خدا و رسول او كند البته كيفر او آتش دوزخ است كه در آن تا ابد مخلد است.

سوره جن، آيه 23.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 14  صفحه : 292
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست