responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 14  صفحه : 271

سفارش مرا نكردى و ميان بنى اسرائيل تفرقه افكندى .

اين آن عذرى است كه هارون به آن تمسك جست، و موسى (ع) عذرش را پذيرفت، هم او را و هم خود را دعا كرد كه دعايش در سوره اعراف چنين آمده:(رَبِّ اغْفِرْ لِي وَ لِأَخِي وَ أَدْخِلْنا فِي رَحْمَتِكَ وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ)[1](قالَ فَما خَطْبُكَ يا سامِرِيُّ) در اين جمله موسى (ع) بعد از فراغت از باز خواست برادر، روى سخن را متوجه سامرى- كه يكى از مسئولين سه‌گانه است و كسى است كه مردم را گمراه كرده- نموده است.

و كلمه خطب به معناى امر عظيم و كار بس بزرگى است و از او مى‌پرسيد: كار بزرگى كردى؟.

(قالَ بَصُرْتُ بِما لَمْ يَبْصُرُوا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِنْ أَثَرِ الرَّسُولِ فَنَبَذْتُها وَ كَذلِكَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي) راغب در مفردات مى‌گويد: بصر نام عضوى است كه مى‌بيند و در قرآن در مواردى استعمال شده مانند (كَلَمْحِ الْبَصَرِ) و (إِذْ زاغَتِ الْأَبْصارُ) و در نيرويى كه در باصره هست، و نيز در نيروى دراكه قلب استعمال مى‌شود، مانند آيه شريفه‌(فَكَشَفْنا عَنْكَ غِطاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ) و نيز آيه شريفه‌(ما زاغَ الْبَصَرُ وَ ما طَغى‌) و جمع بصر ، الأبصار و جمع بصيرة ، بصائر مى‌آيد، مانند آيه شريفه‌(فَما أَغْنى‌ عَنْهُمْ سَمْعُهُمْ وَ لا أَبْصارُهُمْ) و هرگز به عضو بينايى، بصيرت نمى‌گويند، در مورد بصر مى‌گويند ابصرت و در مورد بصيرت ابصرته و بصرت به و كم مى‌شود كه در مورد حس بينايى كلمه بصرت را به كار ببرند مگر اينكه بصيرت را هم با آن جمع كنند[2].

و در معناى قبضت قبضة بعضى‌[3] گفته‌اند كلمه قبضه مصدر به معناى اسم مفعول است ولى به آن اشكال كرده‌اند و گفته‌اند[4] كه هر گاه مصدر به معناى اسم مفعول باشد حرف تاء در آخرش در نمى‌آيد، مى‌گويند: اين حله نسج (بافت) يمن است و


[1] پروردگارا مرا و برادرم را بيامرز و ما را مشمول رحمت خود گردان كه تو ارحم الراحمينى.

سوره اعراف، آيه 151.

[2] مفردات راغب، ماده بصر .

[3] تفسير فخر رازى، ج 22، ص 110.

[4] روح المعانى، ج 16، ص 253.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 14  صفحه : 271
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست