responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 11  صفحه : 258

طرف شاه و كرسى‌نشينان او بوده، خلاصه منظورش اين نبوده كه خودش ياد بگيرد و آن گاه برود و از طرف خود تاويل و به اسم خود تمام كند، بلكه منظورش اين بوده كه عين گفته يوسف را براى آنان ببرد، و لذا مى‌بينيم يوسف هم تنها او را مخاطب قرار نداد، بلكه خطاب را بطور عموم كرد و گفت: تزرعون- مى‌كاريد ... .

و اينكه فرمود: الى الناس براى اشعار و يا دلالت بر اين است كه مردم منتظر برگشتن او بوده‌اند تا با تاويل يوسف از حيرت بيرون آيند، حال يا مقصود از مردم، عموم مردم مصر بوده و مردم مصر مردمى بيدار و علاقه‌مند به وطن خود بوده و نسبت به رؤيايى كه پادشاهشان ديده اهتمام داشته‌اند، چون غالبا رؤياها ناظر به امورى از شؤون زندگى آدمى است كه انسان نسبت به آنها اهتمام دارد، و معمولا پادشاهان نسبت به شؤون مملكت و امور رعيت اهتمام مى‌ورزند، پس رؤيايى كه يك پادشاه ببيند در مصالح مردمش دخالت دارد، و يا مقصود از آن، تنها اولياى امور مملكت است، و اگر ايشان را ناس- مردم ناميده براى اين بوده كه رأى و اختيار ايشان در هر امرى رأى و اختيار مردم است.

[توضيح الفاظ و مفاهيم آيات شريفه‌اى كه گفته يوسف 7 را در باره رؤياى ملك حكايت مى‌كند]

(قالَ تَزْرَعُونَ سَبْعَ سِنِينَ دَأَباً فَما حَصَدْتُمْ فَذَرُوهُ فِي سُنْبُلِهِ إِلَّا قَلِيلًا مِمَّا تَأْكُلُونَ).

راغب در مفردات گفته: كلمه دأب به معناى ادامه در سير است، مى‌گويند: دأب فى السير دأبا و خداى تعالى فرموده: (وَ سَخَّرَ لَكُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ دائِبَيْنِ‌)- و مسخر كرد براى شما مهر و ماه را در حالى كه دائم السيرند ، و معناى عادت هميشگى را هم مى‌دهد، هم چنان كه خداى تعالى فرموده: (كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ‌)- مانند عادت آل فرعون ، كه همواره بر آن عادت مستمر بودند.[1] بنا به گفته وى معناى آيه چنين مى‌شود: بايد هفت سال پشت سر هم و بطور مستمر كشت و زرع كنيد بعضى‌[2] ديگر گفته‌اند: دأب به معنى تعب است و معناى آيه اين است كه بايد با جد و جهد و زحمت كشت و زرع كنيد.

ممكن هم هست كلمه مذكور حال باشد و معنا چنين باشد كه شما هفت سال كشت كنيد در حالى كه مستمر و يا كوشا باشيد.

مفسرين در باره كلمه تزرعون گفته‌اند كه: هر چند بصورت خبر است ولى در معنا امر و انشاء است و بسيار مى‌شود كه امر را بصورت خبر مى‌آورند تا در وجوب امتثال آن تاكيد و مبالغه كنند، و چنين جلوه دهند كه گويا اين ماموريت انجام شده و اينك از آن خبر مى‌دهند،


[1] مفردات راغب، ماده دأب .

[2] مجمع البيان ج 4 ص 69.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 11  صفحه : 258
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست