و معناى آيه روشن است.

در اين آيه نيز التفات عجيبى بكار رفته، و آن التفات از خطاب به غيبت مى‌باشد. از جمله‌(وَ جَرَيْنَ بِهِمْ بِرِيحٍ طَيِّبَةٍ) تا جمله‌(بِغَيْرِ الْحَقِّ)- در آيه بعد- مردم غايب فرض شده‌اند در حالى كه قبلا مورد خطاب قرار داشتند، مى‌فرمود: خدا آن كسى است كه شما را در خشكى و در دريا سير مى‌دهد، تا آنكه سرنوشت شما را به درون كشتى بكشد ، آن وقت ناگهان همين مردم مورد خطاب را غايب فرض كرده مى‌فرمايد: و بوسيله بادهاى تند، كشتى آنان را به حركت در آورد ، كه در اين قسمت خطاب را متوجه رسول خدا 6 نموده و عجيب‌ترين قسمت داستانى را كه براى آن جناب تعريف مى‌كند خاطرنشانش مى‌سازد تا اين قسمت را بشنود و تعجب كند. و اين التفات علاوه بر اين، روى‌گردانى از مردم نيز هست، يعنى خواسته است بفهماند مردم آن لياقت و آن دركى را كه خداى تعالى با آنان بطور مخاطب و رو در رو سخن بگويد ندارند.

(فَلَمَّا أَنْجاهُمْ إِذا هُمْ يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ) كلمه بغى در اصل به معناى طلب كردن است، و بيشتر در مورد ظلم استعمال مى‌شود، چون ظلم، طلب كردن حق ديگران از راه تعدى بر آنان است، كه البته در اينگونه موارد حتما قيد(بِغَيْرِ الْحَقِّ) را بعد از كلمه بغى مى‌آورند، و اگر اين كلمه در اصل به معناى ظلم مى‌بود آوردن اين قيد بيهوده و زائد بود، چون ظلم هميشه به غير حق هست و احتياج به آوردن اين قيد نيست.

جمله مورد بحث تتمه آيه سابق است، و مجموع آن آيه و اين جمله يعنى از(هُوَ الَّذِي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ) تا جمله‌(بِغَيْرِ الْحَقِّ) به منزله شاهد و مثال است براى مطلب كلى و عمومى قبل كه مى‌فرمود:(وَ إِذا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُمْ ...). و يا مثال است بر خصوص جمله‌(قُلِ اللَّهُ أَسْرَعُ مَكْراً)، و به هر حال جمله بعدى كه مى‌فرمايد:(يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّما بَغْيُكُمْ عَلى‌ أَنْفُسِكُمْ ...) جمله‌اى است كه تماميت غرض از كلام در آيه سابق متوقف بر آن است، هر چند كه كلام رسول خدا 6 نباشد- دقت بفرمائيد.

(يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّما بَغْيُكُمْ عَلى‌ أَنْفُسِكُمْ مَتاعَ الْحَياةِ الدُّنْيا ثُمَّ إِلَيْنا مَرْجِعُكُمْ ...) در اين آيه نيز التفاتى از غيبت به خطاب بكار رفته است. در آغاز در جمله‌(يا أَيُّهَا النَّاسُ) خطابى از خداى تعالى به مردم شده بدون اينكه كسى واسطه باشد، چون اين جمله تتمه كلام رسول خدا 6 كه مامور بود مردم را به آن مخاطب قرار دهد نمى‌باشد، به دليل اينكه به دنبالش فرموده: (ثُمَّ إِلَيْنا مَرْجِعُكُمْ‌)- سپس بازگشتشان به سوى ما