نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 10 صفحه : 477
است و آيه شريفه(فَراغَ إِلى أَهْلِهِ فَجاءَ
بِعِجْلٍ سَمِينٍ) كه در سوره ذاريات و
راجع به همين داستان است خالى از مختصر تاييدى براى معناى دوم نيست، زيرا اگر
بخواهند گوشت گوساله را بوسيله سنگ داغ شده با آتش و با تابش خورشيد كباب كنند به
ناچار بايد آن را قطعه قطعه كنند و در اين صورت بيننده نمىتواند تشخيص دهد گوسالهاى
كه اين قطعات از آن گرفته شده چاق بوده يا لاغر، تنها وقتى مىتواند بفهمد چاق
بوده كه حيوان را درستى در تنور و يا آتشى ديگر كباب كرده باشند.
جمله(وَ لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُنا إِبْراهِيمَ بِالْبُشْرى)عطف است بر جمله
سابق كه مىفرمود:(وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ)، طبرسى
(رحمت اللَّه عليه) در مجمع البيان گفته است: آوردن حرف لام در آغاز
جمله به منظور تاكيد خبر است و كلمه قد در اينجا اين معنا را افاده
مىكند كه شنونده داستانهاى انبياء منتظر است تا بعد از شنيدن سرگذشت يكى از
انبياء سرگذشت ديگرى را بشنود چون اين كلمه براى بيان توقع و انتظار است، در اينجا
نيز به همين منظور آمده تا اعلام كند كه شنونده در حال توقع و انتظار شنيدن داستان
بعدى است.[1] و منظور
از كلمه رسل در آيه مورد بحث ملائكهاى هستند كه به نزد ابراهيم (ع)
فرستاده شدند تا او را به فرزنددار شدن بشارت دهند و نيز به نزد جناب لوط فرستاده
شدند تا قوم آن جناب را هلاك سازند، و كلمات مفسرين در عدد آن فرشتگان مختلف است،
البته بعد از آنكه همه اتفاق دارند بر اينكه از دو نفر بيشتر بودهاند چون
كلمه رسل جمع است و جمع بر كمتر از سه نفر اطلاق نمىشود.
و در بعضى از
روايات وارده از ائمه اهل بيت (صلوات اللَّه عليهم) آمده كه آنها چهار نفر از
فرشتگان گرامى خداى تعالى بودهاند، كه ان شاء اللَّه تعالى نقل آن در بحث روايتى
آينده خواهد آمد.
و كلمه
بشرى در داستان، تفسير و بيان نشده كه آن بشارت چه بوده، تنها چيزى كه در
بين داستان آمده و مىتواند بيانگر اين بشارت باشد مساله بشارت دادن همسر ابراهيم
(ع) است، ولى در غير اين مورد يعنى در سورههاى حجر و ذاريات بشارت به خود ابراهيم
آمده، مسالهاى كه در اينجا مسكوت مانده اين است كه تصريح نكرده كه اين بشارت مربوط
به تولد اسحاق بوده و يا اسماعيل و يا هر دو، ليكن از ظاهر سياق داستان و زمينه آن
بر مىآيد كه مربوط به تولد اسحاق باشد چون در دو آيه بعد از بشارت به همسر
ابراهيم نام اسحاق