خدمات متقابل اسلام و ایران - مطهری، مرتضی

نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 73

یعنی ای مردم ، ما همه شما را از یک مرد و یک زن آفریدیم و شما را گروهها و قبیله ها قرار دادیم تا به این وسیله یکدیگر را بشناسید .
گرامیترین شما نزد خدا پرهیزکارترین شماست . این آیه و بیانات و تأکید رسول اکرم صلی الله علیه و آله و طرز رفتار آن حضرت با غیر اعراب و نیز قبایل مختلف عرب راه اسلام را کاملا مشخص کرد .
بعدها که در اثر تسلط امویان و سیاست ضد اسلامی آنها ، عده‌ای از اعراب‌ عنصر عربیت را پیش کشیدند و آتش تعصبات قومی و نژادی را بر افروختند ، سایر اقوام مسلمانان بالخصوص بعضی از ایرانیان به مبارزه بانها برخاستند و شعار این دسته ، آیه فوق بود و خود را " اهل تسویه " یعنی‌ طرفدار مساوات می‌نامند و به مناسبت کلمه " شعوبا " که در آیه مزبور آمده است ، خود را " شعوبی " می‌خواندند مطابق تفسیر بعضی از مفسرین و روایت امام صادق علیه السلام ، مقصود از کلمه " قبایل " واحدهایی نظیر واحد عربی است که به صورت قبیله زندگی میکنند و مقصود از کلمه " شعوب‌ " واحدهای ملی است که به صورت یک واحد بزرگتر زندگی می‌کنند .
بنابراین وجه اینکه شعوبیه خود را به این نام خوانده‌اند روشن است و این‌ خود می‌رساند که نهضت شعوبی یک نهضت ضد تعصب عربی و یک نهضت طرفداری‌ از اصول اسلامی بوده است ، لااقل اساس این نهضت چنین بوده است . اگر احیانا افراد معدودی کار خود را به ضدیت با اسلام کشانده باشند دلیل بر ضد اسلامی بودن شعوبیان نمی‌شود [1] .
به اعتراف همه مورخین حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله در مواقع‌ زیاد این جمله را تذکر میداد : « ایها الناس کلکم لادم و آدم من تراب لا فضل لعربی علی عجمی الا بالتقوی » [2] یعنی همه شما فرزندان آدم هستید و آدم از خاک آفریده شده است ،

[1] درباره شعوبیه و عکس العمل افراطی برخی از آنان در مقابل نژاد پرستی اعراب پس از این توضیحاتی خواهیم داد . [2] تحف العقول ص 34 و سیره ابن هشام‌ج 2 ص . 414

نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 73

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست