نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 573
طبقه پانزدهم
1 - قطب الدین ، محمد بن محمدبن ابی جعفر رازی ، معروف به قطبالدین
رازی ، از علمای نامی اسلامی است ، حکیم و منطقی و فقیه بوده است ، نزد
علامه حلی درس خوانده و علامه به او اجازه حدیث داده است ، شهید اول او
را ملاقات کرده و از او اجازه روایت گرفته و او را دریائی بیپایان یافته
است . قطبالدین رازی همچنانکه قبلا گفتیم شمسیه کاتبی قزوینی را شرح
کرده و اکنون کتاب درسی طلاب است دیگر اینکه کتابی نوشته به نام (
محاکمات ) و در آن کتاب میان دو شارح بزرگ اشارات : فخرالدین رازی و
نصیرالدین طوسی داوری کرده است . دیگر اینکه کتاب مطالع الانوار قاضی
سراج الدین ارموی را در منطق شرح کرده که چاپ شده و هم اکنون بنام شرح
مطالع معروف است و احیانا در حوزههای علمیه تدریس میشود شهرت قطب
الدین رازی بواسطه این سه کتاب است ولی او کتابهای دیگر هم دارد .
قطبالد ین در سال 766 یا 776 درگذشته است [1] .
2 - شمسالدین محمد بن مبارکشاه مروی معروف به میرک بخارائی . کتاب
حکمةالعین کاتبی قزوینی را شرح کرده و احیانا در کتب فلسفه از او به
شارح حکمةالعین یاد میشود و میر سید شریف جرجانی بر شرح حکمةالعین حاشیه
زده است تاریخ وفاتش بر ما معلوم نیست .
3 - قاضی عضدالدین عبدالرحمن ایجی شیرازی . هم حکیم بوده و هم متکلم و
هم اصولی . نظریات او در علم اصول و همچنین در برخی مسائل فلسفی و کلامی
مطرح است . کتاب معروف او مواقف است که هر چند عنوان کلام دارد نه
فلسفه ، ولی میدانیم که بعد از دوره خواجه نصیرالدین طوسی و تألیف کتاب
تجرید ، کلام به نسبت زیادی به فلسفه نزدیک شد ، یعنی هدفهای کلامی با
معیارهای فلسفی ، نه با معیارهای کلامی ، توجیه میشد و بسیاری از مسائل
الهیات بالمعنی الاعم
[1] ریحانة الادبج 4 ص 465 - . 467
نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 573