خدمات متقابل اسلام و ایران - مطهری، مرتضی

نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 238

به آنها اشاره کردیم در میان زردشتیان رسوخ یافته بود [1] . عقاید زروانی مجموعا بسیار پیچیده و مبهم و درهم و خرافی است . به عقیده‌ کریستن سن ، زردشتیان پس از ظهور اسلام عناصر زروانی را به دور افکندند و از یک ثنویت فلسفی قابل دفاع ، دفاع کردند ، وی می‌گوید .
شریعت زردشتی که در زمان ساسانیان دین رسمی کشور محسوب می‌شد ، مبتنی‌ بر اصولی بود که در پایان این عهد بکلی تهی و بی مغز شده بود ، انحطاط قطعی و ناگزیر بود ، هنگامی که غلبه اسلام دولت ساسانی را که پشتیبان‌ روحانیون بود واژگون کرد روحانیون دریافتند که باید کوشش فوق العاده‌ برای حفظ شریعت خود از انحلال تام بنمایند ، این کوشش صورت گرفت : عقیده به زروان و اساطیر کودکانه را که به آن تعلق داشت دور انداختند ، و آیین مزدیسنی را بدون شائبه زروان پرستی مجددا سنت قرار دادند . در نتیجه قصصی که راجع به تکوین جهان در میان بود تبدیل یافت ، پرستش‌ خورشید را ملغی کردند تا توحید شریعت او هرمزدی بهتر نمایان باشد و مقام‌ میترا ( مهر ) را طوری قرار دادند که موافق با مهریشت عقیق باشد . بسی‌ از روایات دینی را یا بکلی حذف کردند یا تغییر دادند و بخشهایی از اوستای ساسانی و تفاسیر آن را که آلوده به افکار زروانیه شده بود در طاق‌ نیسان نهادند یا از میان بردند . این نکته قابل توجه است که یشتهای‌ مربوط به تکوین که خلاصه آنها در دینکرد باقی مانده ، به قدری تحلیل رفته‌ که چند سطری بیش نیست و از آن هم چیزی مفهوم نمی‌شود . همه این تغییرات‌ در قرون تاریک بعد از انقراض ساسانیان واقع شده است . در هیچیک از کتب پارسی اشاره بدین اصلاحات نرفته است ، این شریعت اصلاح شده‌

[1] ایران در زمان ساسانیان ، فصل سوم .

نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 238

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست