خدمات متقابل اسلام و ایران - مطهری، مرتضی

نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 192

و ازدواج و طلاق و حقوق زن در عهد ساسانی می‌گوید : امتیاز طبقاتی و محروم بودن عده کثیر از مردم ایران از حق مالکیت‌ ناچار اوضاع خاصی پیش آورده بود و به همین جهت جامعه ایرانی در دوره‌ ساسانی هرگز متحد و متفق الکلمه نبوده و توده‌های عظیم از مردم همیشه‌ ناراضی و نگران و محروم زیسته‌اند این است که دو انقلاب که پایه هر دو بر این اوضاع گذاشته بود و هر دو برای این بود که مردم را به حق مشروع‌ خداداد خود برساند ، در این دوره روی داده است : نخست در سال 240 میلادی‌ در روز تاجگذاری شاپور اول ، یعنی چهارده سال پس از تاسیس این سلسله و نهادن این اساس ، مانی دین خود را که پناهگاهی برای این گروه محروم بوده‌ است اعلان کرد و پیش برد . تقریبا پنجاه سال پس از این واقعه زرادشت‌ نام از مردم فسای فارس اصول دیگری که معلوم نیست تا چه اندازه اشتراکی‌ بوده است اعلان کرد و چون وی کاری از پیش نبرد ، دویست سال پس از آن‌ بار دیگر " مزدک " پسر " بامداد " همان اصول را به میان آورد .
سرانجام می‌بایست اسلام که در آن زمان مسلکی آزادمنش و پیشرو و خواستار برابری بود این اوضاع را در هم نوردد و محرومان و ناکامان اجتماع را به‌ حق خود برساند [1] .
مسلک مزدکی به حکم اینکه طرفدار طبقه محروم بود و در جامعه‌ای طبقاتی‌ ظهور کرد رواج و شیوع فوق العاده یافت . کریستن سن می‌گوید : اگر چه کیش مزدک پس از ورود به طبقات سافله اجتماع تدریجا صورت‌ یک مسلک سیاسی انقلابی گرفت ولی اساس دیانتی آن باقی بود و پیروان این‌ آیین در میان طبقات عالیه هم وجود داشته‌اند . عاقبت مزدکیان خود را به‌ اندازه‌ای قادر یافتند که شروع به ترتیب مراتب

[1] تاریخ اجتماعی ایران ، جلد دوم ، صفحه 46 - . 47

نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 192

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست