نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 104
عهد ، تأثیر مضامین احادیث در شعر پارسی محسوس است " ، و به اشعاری
از رودکی استشهاد میکند ، میگوید .
از اواخر قرن چهارم که فرهنگ اسلامی انتشار تمام یافت و مدارس در
نقاط مختلف تأسیس شد و دیانت اسلام بر سایر ادیان غالب آمد و مقاومت
زرتشتیان در همه بلاد ایران با شکست قطعی و نهایی مواجه گردید و فرهنگ
ایران به صبغه اسلامی جلوه گری آغاز نهاد و پایه تعلیمات بر اساس
ادبیات عربی و مبانی دین اسلام قرار گرفت ، بالطبع توجه شعرا و
نویسندگان به نقل الفاظ و مضامین عربی فزونی گرفت و کلمات و امثال و
حکم پیشینیان ( قبل از اسلام ) در نظم و نثر کمتر می آمد . چنانکه به حسب
مقایسه در سخن دقیقی و فردوسی و دیگر شعرای عهد سامانی و اوائل عهد غزنوی
نام زرتشت و اوستا و بوذرجمهر و حکم وی بیشتر دیده میشود ، تا در اشعار
عنصری و فرخی و منوچهری که در اواخر قرن چهارم و اوائل قرن پنجم می زیسته
اند ،
نیز تاریخ نشان میدهد که هر چه استقلال سیاسی ایرانیان بیشتر شده اقبال
آنها به معنویات و واقعیات اسلام فزونی یافته است .
طاهریان و آل بویه و دیگران که نسبتا استقلال سیاسی کاملی داشتند ، هرگز
به فکر این نیفتادند که اوستا را دوباره زنده کنند و دستورات آن را
سرمشق زندگی خود قرار دهند ، بلکه بر عکس با تلاشهای پیگیر برای نشر
حقایق اسلامی کوشش میکردند .
ایرانیان پس از صد سال که از فتح ایران به دست مسلمانان گذشت ،
نیروی نظامی عظیمی به وجود آوردند دستگاه خلافت اموی در اثر اجحافات و
انحرافات از تعلیمات اسلامی مورد بیعلاقگی عموم مسلمانان بجز اعرابی که
روی تعصب عربی گام بر میداشتند واقع شد ایرانیان با قدرت و نیروی خود
توانستند خلافت را از خاندان اموی به خاندان عباسی منتقل کنند . قطعا در
آن زمان اگر میخواستند
نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 104