نام کتاب : حماسه حسینی 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 266
عوامل سبب شده است که نهضت امام حسین یک نهضت چند ماهیتی باشد نه
تک ماهیتی . یکی از تفاوتهائی که میان پدیدههای اجتماعی و پدیدههای
طبیعی هست اینست که پدیده طبیعی باید تک ماهیتی باشد ، نمیتواند چند
ماهیتی باشد . یک فلز در آن واحد نمیتواند که هم ماهیت طلا را داشته
باشد و هم ماهیت مس را . ولی پدیدههای اجتماعی ، میتوانند در آن واحد
چند ماهیتی باشند .
خود انسان یک اعجوبهای است که در آن واحد میتواند چند ماهیتی باشد .
اینکه " سارتر " و دیگران گفتهاند که انسان وجودش بر ماهیتش تقدم
دارد ، این مقدارش درست است . نه به تعبیری که آنها میگویند درست
است ، یک چیز علاوهای هم در اینجا هست و آن اینکه انسان در آن واحد
میتواند چند ماهیت داشته باشد ، میتواند ماهیت فرشته داشته باشد ، در
همان حال ماهیت خوک هم داشته باشد ، در همان حال ماهیت پلنگ هم داشته
باشد که این داستان عظیمی است در فرهنگ و معارف اسلامی .
پدیده اجتماعی میتواند چند ماهیتی باشد . اتفاقا قیام امام حسین از آن
پدیدههای چند ماهیتی است ، چون عوامل مختلف در آن اثر داشته است . مثلا
یک نهضت میتواند ماهیت عکس العملی داشته باشد ، یعنی صرفا عکس العمل
باشد ، میتواند ماهیت آغازگری داشته باشد . اگر یک نهضت ماهیت عکس
العملی داشته باشد ، میتواند یک عکس العمل منفی باشد در مقابل یک
جریان ، و میتواند یک عکس العمل مثبت باشد در مقابل جریان دیگر . همه
اینها در نهضت امام حسین وجود دارد .
نام کتاب : حماسه حسینی 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 266