نام کتاب : حکمتها و اندرزها نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 286
فرمود : بلی .
تعارف ، تا آنجا که پای عواطف واقعی در کار باشد و مقصود شخص ابراز
عاطفه و علاقه و محبت بوده باشد خوب و پسندیده است . زندگی اگر عاری از
عواطف باشد خشک و بی روح است ، و از ادب عاطفه و محبت این است که
مکتوم نماند و به طرف اظهار شود تا محبت او نیز جلب گردد . رسول خدا
فرمود : علاقهای که میان تو و دوستت هست آن را زود ظاهر ساز که رشته
دوستی را محکم تر میکند . تعارف ، تا آنجا که به صورت تبادل عواطف
واقعی و اظهار محبت صمیمی باشد خوب و مستحسن است ، اما ملتهایی که رشد
اخلاقی و اجتماعی ندارند گرفتار انواع تعارفهای دروغین میباشند ، دو نفر
از آنها که همراه یکدیگر هستند و میخواهند به اتاقی وارد شوند یا از
اتاقی خارج گردند مدتی با یکدیگر تعارف میکنند در صورتی که هر کدام از
آنها در دل خود از جلو افتادن دیگری ناراضی است . همچنین است تعارفهایی
که بعضی میزبانها نسبت به مهمانان میکنند ، همه اظهارات بی روح و خشک
است ، تصنع و ظاهر سازی است . این گونه تعارفات داخل در نفاق و دورویی
است .
گفتیم که نفاق و دورویی از مختصات بشر است و اگر در بعضی حیوانات
دیگر بوده باشد یک درجه خفیفی است . برخی حیوانات مانند روباه به مکر
و خدعه معروف شدهاند . بدیهی است که مکر و خدعه آن حیوانات قابل
مقایسه با مکرها و خدعهها و ظاهرسازی و تصنعهای فرزند آدم نیست ، ولی
نباید چنین تصور کرد که چون مکر و خدعه و دورویی از مختصات بشر است پس
کمالی است برای بشر و باید از آن استفاده کرده ، زیرا دورویی یک نوع
نام کتاب : حکمتها و اندرزها نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 286