نام کتاب : حکمتها و اندرزها نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 282
دیگر ز منش هیچ نمیآید یاد
بوی تو گرفته بود و خوی تو گرفت
باز هم عوامل دیگری برای سیاه دلی هست که انشاء الله بعدا مفصل تر
صحبت میکنم . اصل مطلب این است که ما به این اصل تسلیم بشویم که تا
قابلیت و استعداد نباشد هیچ کمالی صورت نمیگیرد . تهذیب و تصفیه نفس
برای این است که قابلیت و استعداد ذاتی انسان برای ترقی ضایع نشود و
بلکه بیشتر بشود : " « قد افلح من زکیها 0 و قد خاب من دسیها »" [1]
رستگار شد آن کس که روح خود را پاک و پاکیزه نگاه داشت ، زیان برد آن
کس که غشی و غلی در روح خود وارد ساخت .
سلب استعداد و قابلیت روح از آن نظر که روح جوهر زنده است نظیر سلب
قابلیت حیات از یک دانه گندم است . دانه گندم استعداد دارد که کشت
شود و رشد و نمو کند و به صورت ساقه و سنبله در آید ، اما گاهی میمیرد ،
دیگر قابل روئیدن و رشد نیست . به همین جهت است که در قرآن کریم از
استعداد روحی انسان به " حیوش " تعبیر میکند ، میفرماید : " « لینذر
من کان حیا و یحق القول علی الکافرین »( 2 " این قرآن شعر نیست ، خیال
نیست ، ما به او شعر و خیال القاء نکردیم ، شعر و تخیل شایسته او نیست
، این ذکر و مایه بیداری و هوشیاری است ، قرآنی است روشن کننده ، که
کسانی را که زنده هستند و مایه زندگی در روح آنها هست و نمردهاند آگاهی
دهد و اعلام خطر کند و اما آنها که به کلی محجوب و بی خبرند امر حق
[1] شمس / 9 و . 10
[2] یس / . 70
نام کتاب : حکمتها و اندرزها نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 282