- مدرسه فقاهت
- کتابخانه مدرسه فقاهت
- کتابخانه تصویری (اصلی)
- کتابخانه اهل تسنن
- کتابخانه تصویری (اهل تسنن)
- ویکی فقه
- ویکی پرسش
- مدرسه فقاهت
- کتابخانه مدرسه فقاهت
- کتابخانه تصویری (اصلی)
- کتابخانه اهل تسنن
- کتابخانه تصویری (اهل تسنن)
- ویکی فقه
- ویکی پرسش
|
||||
| نام کتاب : حرکت و زمان در فلسفه اسلامی 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 54 | ||||
|
شی‌ء متحرک در هر مرتبه‌ای که هست آن مرتبه ماده است برای مرتبه بعد و
مرتبه بعد ماده است برای مرتبه بعد ، و حتی گفتیم در حرکت ، ماده و
صورت و قوه و فعلیت هم آغوشند . خلاصه اگر موضوع به معنای ماده مقصود
باشد حرفی نیست ولی این همان موضوع محل بحث در اینجا نیست .
حرکت جوهری روح حرکت عرضی ، و دهر روح زمان است بعد یک تفریعی مرحوم آخوند دارد که تا آنجا که در نظرم هست در تعلیقات " شفا " هم ذکر شده و شاید اصل آن در خود " شفا " هست . این تفریع را بهتر بود در بحث زمان ذکر می‌کردند ولی در اینجا آورده‌اند . می‌گویند : " فالحرکه بمنزله جسد روحها الطبیعه ، کما أن الزمان بمنزله جسد روحه الدهر " تعبیرشان این است که نسبت حرکت به طبیعت نسبت بدن به روح است . این را مرحوم حاجی اینطور توضیح داده‌اند که مقصودشان از طبیعت ، همان طبیعت سیال است ، و در نتیجه مقصود از حرکت ، حرکت غیر جوهری است . در واقع مقصود این است که : حرکت عرضی بمنزله بدن است و طبیعت سیال که حرکت جوهری است بمنزله روح است . یعنی نسبت حرکت عرضی با حرکت جوهری نسبت بدن با روح است . همانطور که روح مقوم بدن و بمنزله صورت است ، حرکت جوهری هم مقوم حرکات عرضیه است ، کما اینکه زمان به منزله جسدی است که روحه الدهر . توضیح مفصل این تعبیر در بحث زمان خواهد آمد ، ولی در اینجا به طور اجمال توضیح می‌دهیم . مرحوم آخوند به تبع دیگران زمان را مقدار حرکت می‌داند ، یعنی هر حرکتی دارای دو مقدار است : یکی مقدار به حسب مسافت ، یعنی ما فیه الحرکه ، و دیگری مقداری که گاهی کمتر و گاهی بیشتر می‌شود و ما آنرا زمان می‌نامیم . منتهی این زمان عمومی که ما همه اشیاء را با آن مقایسه می‌کنیم ، از نظر قدما مقدار حرکت فلک الافلاک بود ، ولی مرحوم آخوند معتقد است که زمان عمومی مقدار حرکت |
||||
| نام کتاب : حرکت و زمان در فلسفه اسلامی 2 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 54 | ||||
|
www.eShia.ir